Lakiernictwo i blacharstwo

ponad rok temu  28.05.2013, ~ Administrator - ,   Czas czytania 8 minut

Szyby samochodowe
Drobne uszkodzenia szyb i ich naprawa

Nie wszystkie uszkodzone szyby przednie muszą być wymieniane. Niektóre małe odpryski, gwiazdki i bawole oczka można naprawić (1a, 1b, 1c, 1d). Są to uszkodzenia powstałe najczęściej od uderzenia kamienia w szybę. Pęknięcie na szybie jest widoczne, ponieważ powietrze znajdujące się w szczelinie pęknięcia ma inny współczynnik załamania światła niż szkło. Stąd też czarna krawędź pęknięcia. Naprawa takiego pęknięcia usuwa właściwie tylko optyczną stronę problemu, tzn. pęknięcie staje się niewidoczne. Nie przywraca pełnych właściwości szyby. Do naprawy stosuje się technologię odsysania powietrza ze szczelin i wypełniania ich preparatem utwardzającym się pod wpływem promieni ultrafioletowych. Stosowany do naprawy klej staje się po utwardzeniu przezroczysty, a ze względu na to, że jednocześnie ma współczynnik załamania światła identyczny jak szkło, naprawa jest prawie niewidoczna.
<1u.jpg>
<1au.jpg>
<1bu.jpg>
<1cu.jpg>
Naprawiać można także pęknięcia długie, ale pod warunkiem, że są to pęknięcia pojedyncze, a ich początek lub koniec nie osiąga krawędzi szyby. W praktyce długie pęknięcia naprawia się tylko w szybach autobusowych i samochodów ciężarowych. Nie można natomiast naprawiać pęknięć spowodowanych wadliwym wklejeniem szyby, naprężeniami karoserii po naprawie blacharskiej lub dużych i rozległych pęknięć wywołanych uderzeniami obcych przedmiotów.
Nie powinny być też naprawiane szyby w następujących przypadkach:
- jeżeli uszkodzenie znajduje się bezpośrednio w polu widzenia kierowcy, na powierzchni około jednego formatu A4 (fot. 2),
<2u.jpg>
- jeżeli pęknięcia są dłuższe niż 50 mm, albo dochodzą do krawędzi,
- jeżeli średnica otworu uszkodzenia szyby jest większa niż 5 mm,
- jeżeli folia pomiędzy warstwami szkła jest uszkodzona,
- jeżeli wilgoć i brud wniknęły już głęboko w miejsce uszkodzone.

Do naprawy drobnych uszkodzeń szyb stosuje się specjalny zestaw naprawczy, w skład którego wchodzą następujące przyrządy, narzędzia i preparaty (fot. 3):
- uchwyt dozownika, który mocowany jest bezpośrednio do szyby przy pomocy przyssawki,
- 1-2 komplety żywicy wypełniającej z dozownikiem. Taki komplet wystarcza na 6-8 napraw,
- buteleczka z żywicą wykończeniową,
- lusterko z przyssawką,
- frez lub wiertarka,
- lampa promieni UV do utwardzania kleju,
- pasta polerska, szmatka, nożyki do usuwania resztek kleju, folia ochronna.
<3u.jpg>
<3au.jpg>
Opisany zestaw jest przedstawicielem systemu europejskiego, charakteryzującym się tym, że do wypompowywania powietrza ze szczelin szkła, jak i do wprowadzania żywicy służy jeden i ten sam przyrząd, tzw. dozownik. W systemie amerykańskim do wypompowywania powietrza stosuje się pompkę próżniową, a żywica wstrzykiwana jest przez specjalną strzykawkę. System amerykański nie wymaga zatem uchwytu dozownika, ani samego dozownika (fot. 4).
<4u.jpg>
System europejski oferowany jest przez wiele firm, a różnica między nimi polega przede wszystkim na konstrukcji uchwytu. Dozowniki są podobne, mogą różnić się tylko materiałem, z którego zostały wykonane: stal, aluminium i tworzywo sztuczne. Różnicę można też zauważyć w lusterku i jego mocowaniu, lampie promieni UV, jak i w szczegółach technologicznych. Naprawa drobnych pęknięć szyb jest najbardziej rozpowszechnionym systemem drobnych napraw, zwanych w skrócie SMART. Także i w Polsce zdobyła sobie uznanie klientów i warsztatów, nawet do tego stopnia, że niektórzy chcieliby naprawiać wszystkie pęknięcia i uszkodzenia jakie powstają. Ale jak każda naprawa, także i ta kieruje się swoimi prawami i zasadami. Przed przystąpieniem do naprawy musimy ustawić samochód z uszkodzoną szybą w miejscu osłoniętym przed bezpośrednim działaniem promieni UV. Temperatura szyby powinna zawierać się w przedziale od 10 °C do 25 °C. W przypadku nagrzanej szyby (od słońca lub ogrzewania) należy nakleić na uszkodzone miejsce kawałek taśmy samoprzylepnej i schłodzić szybę wodą. W przypadku zawilgocenia miejsca uszkodzonego, należy szybę obustronnie ocieplić (nie podgrzać) zapalniczką lub gorącym powietrzem, a następnie pozostawić przez 5-10 min do ostygnięcia.
Po spełnieniu tych wstępnych warunków możemy przystąpić do właściwych czynności naprawczych:
1.) Należy umyć szybę wokół miejsca naprawianego od strony wewnętrznej i zewnętrznej. Uwaga: nie można myć miejsca uszkodzenia.
2.) W przypadku braku krateru w miejscu uszkodzenia (otworu do wprowadzenia żywicy) lub gdy istniejący jest niewystarczający, należy przy pomocy załączonego do zestawu przyrządu sprężynowego taki otwór wykonać. Przykładamy przyrząd do szczeliny (pęknięcia) pod kątem około 60 ° i naciskamy. Uderzenie głowicy powinno spowodować odprysk szkła, tworząc krater.
3.) Należy zamocować od strony wewnętrznej lusterko pomocnicze. Lusterko mocujemy tak, aby odbijało się w nim miejsce uszkodzone.
4.) Przy pomocy załączonego ręcznego freza trzeba usunąć z miejsca uszkodzonego luźne reszki szkła lub powiększyć istniejący za mały otwór w miejscu uszkodzonym. Nie należy dmuchać sprężonym powietrzem.
5.) Należy zamocować na szybie uchwyt dozownika. Uchwyt ustawiamy na szybie pionowo lub poziomo, a miejsce zamocowania dozownika powinno znajdować się bezpośrednio nad uszkodzeniem szyby. Wkręcamy dozownik w uchwyt aż do momentu, gdy gumowa końcówka dozownika lekko dotyka do szyby (fot. 5).
<5u.jpg>
6.) Dotyczy postępowania w przypadku szyb pionowych (np. szyby autobusowe):
Zdjąć uchwyt z wkręconym dozownikiem z szyby.
Nowy dozownik: zwilżyć gwint tłoczka jedną kroplą żywicy i wkręcić do dozownika.
Używany dozownik: wkręcić tłoczek do dozownika, aż do pokazania się na gumowej dyszy resztek żywicy z poprzedniego użycia.
Przyłożyć butelkę z żywicą do dyszy dozownika i wykręcać tłoczek z lekkim dociskiem, aż do punktu pyknięcia, czyli przeskoku gwintu.
Ponownie zamocować uchwyt z dozownikiem wypełnionym żywicą, dokładnie nad kraterem uszkodzenia.
7.) Dozownik trzeba dokręcić do szyby, aby gumowa końcówka dozownika lekko dotykała do szyby.
8.) Końcówki pęknięć należy zaznaczyć kolorowym pisakiem z filcową końcówką. Ewentualne powiększanie się rys będzie szybciej zauważone.
9.) Wykręcamy tłoczek dozownika i wkraplamy do dozownika 8-12 kropli żywicy wypełniającej przy pierwszym użyciu lub 3-5 kropli przy ponownym użyciu. Jeżeli będzie za dużo żywicy, nie będzie możliwe wytworzenie dużego ciśnienia. W przypadku małej ilości żywicy, nawilży ona tylko ścianki dozownika i tłoczka, a w szczeliny pęknięcia wciskane będzie powietrze.
10.) Wkręcając tłoczek, żywica jest
wciskana pod dużym ciśnieniem w szczeliny pęknięcia. Wykręcając tłoczek, powietrze zawarte w szczelinach jest wysysane, a w jego miejsce wpływa żywica. Ciśnienie i podciśnienie na zmianę wraz z przerwami są cyklami naprawy – stosuje się około 8-12 cykli (fot. 6).
<6u.jpg>
Stan ciśnienia: ciśnienie przy każdym powtórzeniu trzeba lekko podnosić. Otwór dyszy dozownika będzie się powiększał, a czarne, wypełnione powietrzem rysy będą krótsze. Czas stanu ciśnienia z każdym powtórzeniem należy zwiększać o 50 proc., rozpoczynając od 5 s. Należy to robić do około 8-12 powtórzeń, ale nie dłużej niż 1,5 min. Podczas stanu ciśnienia trzeba dokładnie obserwować rysy i stan powietrza w rysach.

Stan podciśnienia: tłoczek wykręcamy z dozownika z lekkim naciskiem, aż do osiągnięcia punktu pyknięcia. Czas stanu podciśnienia co najmniej tak długo, jak stanu ciśnienia. Im dłużej, tym lepiej. W stanie podciśnienia można wykonywać inne pomocnicze czynności, jak np. ocieplanie w celu szybszego wypompowania powietrza.

Uwaga: najlepszym sprzymierzeńcem podczas naprawy drobnych pęknięć szyb jest CZAS. Naprawa tego typu wymaga spokojnego wykonywania wszystkich czynności i dokładnej obserwacji tego, co dzieje się z naprawianym miejscem.

11.) Uchwyt zdjąć z szyby w stanie podciśnienia. Nadmiar żywicy wypełniającej usunąć z krateru przy pomocy czystej, papierowej niepylącej szmatki. Miejsce uszkodzone sprawdzić pod względem czarnych miejsc na rysach, przykładając białe tło pod szybę.
12.) Jeżeli są jeszcze rysy pęknięcia, w których jest powietrze (czarne plamki), to można punktowo ocieplić szybę od strony wewnętrznej (ocieplić, a nie podgrzać) przy pomocy zapalniczki lub suszarki. Podgrzane powietrze w szczelinach szkła zwiększa swoją objętość, przez co łatwiej daje się wyssać. Uwaga: podgrzewanie należy wykonywać tylko w stanie podciśnienia.
13.) Jeżeli po sprawdzeniu stwierdzamy, że wszystko jest w porządku, to do krateru wpuszczamy 1 kroplę żywicy wykończeniowej i przykładamy folię. Folię przykładamy od dołu, tak żeby podciągnąć ściekającą żywicę do krateru. W żywicy wykończeniowej nie może być pęcherzyków powietrza. Jeżeli stwierdzimy pęcherzyki powierza, czynność nakładania żywicy wykończeniowej musi być powtórzona. Folii nie przyciskamy i nie wygładzamy.
14.) Nad naprawianym miejscem ustawiamy lampę UV i utwardzamy co najmniej 5 minut, najlepiej 10 minut.
15.) Po utwardzeniu żywicy zdejmujemy folię i zeskrobujemy nadmiar żywicy, trzymając ostrze skrobaka pod kątem 90°. Matowa, szara powierzchnia żywicy oznacza, że cały krater wypełniony jest żywicą. Błyszcząca powierzchnia żywicy oznacza, że żywica nie wypełnia całkowicie krateru i czynność nakładania żywicy wypełniającej należy powtórzyć.
16.) Na matową powierzchnię żywicy nakładamy kroplę pasty polerskiej, czekamy, aż trochę podeschnie i przy pomocy załączonej ściereczki polerujemy ręcznie. Czynności powtarzamy do uzyskania przez żywicę pełnej przezroczystości. Należy jednak pamiętać, że żywica nie będzie tak przezroczysta jak szkło. Wypolerowane miejsce po kraterze będzie wyglądało jak wyschnięta kropla wody na szkle.
17.) Nie zawsze udaje się wypompować wszystkie pęcherzyki powietrza. Często, po zakończeniu naprawy widać gołym okiem w miejscu naprawy drobniutkie, czarne kropki. Jak się patrzy ogólnie na szybę, to ich nie widać. Widoczne stają się dopiero pod dużym powiększeniem, np. 30-krotnym (7).
<7u.jpg>
Na koniec kilka uwag praktycznych, które mogą przydać się przy wyborze odpowiedniego systemu.
- Zmywacz do szyby może być dowolny. Chodzi o to, aby w lusterku dokładnie było widać obszar pęknięcia.
- Lusterko powinno dać się ustawić stabilnie i mieć możliwość ustawiania w różnych pozycjach.
- Wiertło może powodować uszkodzenia folii międzywarstwowej. Lepszym rozwiązaniem jest frez z kulistą końcówką do czyszczenia miejsca wprowadzania żywicy. Przy stosowaniu frezu wiertarka nie jest konieczna.
- Uchwyt dozownika, który jest podstawowym elementem systemu, powinien mieć trzy podpórki i przyssawkę mocującą. Zawsze powinien być mocowany tak, aby dozownik ustawiany był pod kątem 90o do szyby.
- Zastosowana żywica, na bazie akrylowej, musi być płynna jak woda. Jak jest za gęsta, to nie wchodzi w szczeliny, tylko szpachluje. Żywice powinny być przechowywane w chłodnym i ciemnym miejscu.
- Najlepszy dozownik to z tworzywa sztucznego i z dyszą silikonową. Żywica nie przylega wówczas do ścianek i może być przechowywany także w chłodnym i ciemnym miejscu, bez konieczności mycia. Dozowniki stalowe są drogie i wymagają mycia po każdym użyciu. Wykonane z aluminium są tanie, ale szybko uszkadza się w nich gwint i także trzeba je myć.

Wiesław Wielgołaski
e-mail: biuro@wielgolaski.pl
B1 - prenumerata NW podstrony

Komentarze (0)

dodaj komentarz
    Nie ma jeszcze komentarzy...
do góry strony