Po uruchomieniu klimatyzacji klient słyszy nietypowe dźwięki, narzeka na spadek wydajności? Po podłączeniu testera diagnostycznego pojawiają się kody błędów sterownika układu klimatyzacji? Powodem problemów może być uszkodzony kompresor. Pomagamy postawić trafną diagnozę przyczyn awarii.

Podchodząc do naprawy układu klimatyzacji, postaraj się wyeliminować popularne, niezwiązane z kompresorem przyczyny jego awarii:

• Wykonaj próbę ciśnieniową.
• Sprawdź, czy kompresor uruchamia się. Jeżeli nie, sprawdź styki elektryczne, sprawdź, czy na przewodzie przyłączeniowym jest napięcie.
• Sprawdź, czy zawór rozprężny działa. Jeżeli nie, sprawdź przewody sygnału sterowania zaworem.
• Sprawdź, czy pasek napędowy jest dobrze dobrany, czy nie ma nadmiernych luzów lub naprężeń na napinaczu.
• Przeprowadź wzrokową kontrolę szczelności układu: czy gołym okiem nie widać wycieku czynnika.
• Skontroluj, czy przewody czynnika chłodniczego są poprawnie osadzone.
• Odczytaj błędy testerem diagnostycznym. Błędy elektroniczne w większości przypadków są spowodowane przerwami na stykach elektrycznych lub pochodzą z uszkodzeń niektórych elementów (np. czujnika ciśnienia).

Wyeliminowałeś potencjalne przyczyny awarii układu klimatyzacji. Kompresor wciąż nie jest sprawny? Przeprowadź wymianę zgodnie z procedurą przedstawioną na schemacie po lewej.

1. Demontaż kompresora
Olej znajduje się w każdym komponencie układu. Podczas naprawy jego resztki zostają w wymienianych komponentach. Załączony wykres 1 przedstawia rozkład ilości oleju w poszczególnych komponentach klimatyzacji.

2. Kompleksowe płukanie
Cząsteczki zanieczyszczeń można usunąć tylko poprzez dokładne przepłukanie całej instalacji. W zależności od stopnia zanieczyszczenia do płukania można zastosować czynnik chłodniczy R134a lub R1234yf albo specjalny roztwór płuczący. Kompresory klimatyzacji, osuszacze (zasobniki) i zawory rozprężne lub dławiące nie mogą być płukane.
Płukanie układu podczas wymiany kompresora jest absolutnie konieczne. Nigdy nie da się wykluczyć sytuacji, że stary kompresor był źródłem zanieczyszczenia (zacierający się kompresor to najczęstsza przyczyna zanieczyszczeń w układzie klimatyzacji). Płukanie gwarantuje pozbycie się zanieczyszczeń oraz resztek oleju z układu i umożliwia jego ponowne napełnienie świeżym olejem, w ilości identycznej ze specyfikacją kompresora.

3. Olej do kompresora
a) Ilość
Ilość oleju w układzie zależy od zainstalowanego kompresora (w tym samym modelu pojazdu mogą być montowane różne kompresory). Przed napełnieniem kompresora należy sprawdzić wymaganą ilość oleju w jego specyfikacji.

b) Parametry
Przed montażem nowego kompresora klimatyzacji lub podczas uzupełnienia oleju chłodniczego należy zawsze przestrzegać parametrów lepkości oleju zgodnych ze specyfikacją producenta kompresora.

c) Napełnianie
Olej w układzie klimatyzacji uzupełniamy, napełniając kompresor olejem przed jego instalacją. Aby zapewnić równomierne rozprowadzenie oleju, po napełnieniu pozostaw kompresor w pozycji roboczej na kilka minut, następnie 10 razy obróć kołem pasowym.
4. Metody wykrywania nieszczelności

Test azotem
Polega na napełnieniu układu klimatyzacji azotem pod ciśnieniem 12 barów. Nieszczelności wykrywamy za pomocą środka pianotwórczego. Małe nieszczelności możemy wykryć za pomocą testera ultradźwięków, który wykryje „syczenie” niesłyszalne dla ludzkiego ucha. Po wykonaniu testu uwalniamy neutralny azot do atmosfery.

Test wodorem
Wymagany jest czujnik wodoru. Z uwagi na fakt, że cząsteczki wodoru są bardzo małe (składają się z jednego protonu, jednego elektronu, nie mają neuronów) umożliwiają identyfikację najdrobniejszych nieszczelności. Test wodorem ułatwia wykrycie nieszczelności w trudno dostępnych, niewidocznych miejscach, np. od strony podwozia, które trudno obserwować i do których trudno dotrzeć ze środkiem pianotwórczym.

5. Osuszanie
W celu osuszenia układu klimatyzacji stacja do serwisu wytwarza podciśnienie oraz sprawdza, czy podciśnienie utrzymuje się na stałym poziomie. Wzrost ciśnienia wskazuje na nieszczelność układu.

6. Napełnianie czynnikiem i dodawanie kontrastu UV
Stacje do serwisu wyposażone w technologię E3 Pump gwarantują poprawne napełnienie układu klimatyzacji niezależnie od temperatury otoczenia. W sytuacji wyrównania ciśnień pomiędzy układem klimatyzacji a butlą z czynnikiem stacja automatycznie obniża ciśnienie i temperaturę w układzie AC pojazdu przez odzysk czynnika w fazie gazowej wężem niskiego ciśnienia. W efekcie następuje dopełnienie układu czynnikiem w fazie ciekłej wężem wysokiego ciśnienia.

Test kontrastem UV
Wykonywany jest z użyciem stacji do serwisu klimatyzacji. Urządzenie automatycznie dodaje do czynnika minimalną ilość kontrastu UV. Po oświetleniu lampą UV układu klimatyzacji widoczne są miejsca wycieku.
UWAGA: Zgodnie z dyrektywą 2006/40/WE za napełnianie układu klimatyzacji czynnikiem, kiedy podejrzewamy jego nieszczelność, grozi grzywna. Kontrast dodajemy profilaktycznie z myślą o potencjalnym rozszczelnieniu w przyszłości.
Warto udokumentować zastosowanie kontrastu. Kiedy klient ponownie zgłosi problem z klimatyzacją, można szybko stwierdzić, czy przyczyną problemów jest nieszczelność układu.
UWAGA: Większość producentów sprężarek odrzuca gwarancję po stwierdzeniu, że był stosowany kontrast.

7. Testowanie
Urządzenia do serwisu klimatyzacji wyposażone w szybkozłączki E3 Connect wykonują dodatkowy test szczelności portów serwisowych. Po zamknięciu zaworu w porcie serwisowym, przed odłączeniem szybkozłączki E3, stacja przez 30 sekund sprawdza, czy w przewodach nie wzrasta ciśnienie. Wzrost ciśnienia wskazuje na nieszczelny zawór.
Do najczęstszych przyczyn uszkodzenia kompresora zaliczamy:

• uszkodzenie łożyska kompresora z powodu niesprawnego lub zużytego napinacza paska napędowego,
• rozszczelnienie wału lub nieszczelna obudowa kompresora klimatyzacji,
• uszkodzenia mechaniczne obudowy kompresora,
• uszkodzenie złączy elektrycznych,
• brak odpowiedniego smarowania kompresora – niedobór oleju,
• niedobór czynnika chłodniczego,
• zanieczyszczenia w układzie (np. opiłki metalu),
• wilgoć w układzie (korozja).

Często diagnozujesz klimatyzację samochodową? Warto wybrać stację do serwisu klimatyzacji z funkcją podglądu błędów bezpośrednio na ekranie urządzenia. Pamiętaj: po kontakcie z wilgotnym powietrzem atmosferycznym wkład osuszacza ulega degradacji.

Metody płukania układu klimatyzacji
Przy każdej wymianie kompresora należy wykonać płukanie całego układu w celu usunięcia zanieczyszczeń. Pozwala ono uniknąć kosztownych napraw w przyszłości oraz radykalnie obniża liczbę reklamacji po wykonanych naprawach.
Wyróżnia się dwie metody płukania układu klimatyzacji:

• za pomocą czynnika chłodniczego z wykorzystaniem stacji do serwisu klimatyzacji,
• płynem do płukania (krok 1), następnie przedmuchiwanie/suszenie azotem (krok 2).

Pamiętaj: nie wolno płukać kompresora, zaworów rozprężnych/dławiących oraz filtrów osuszacza. Przed przystąpieniem do płukania należy przygotować obejścia tych komponentów za pomocą odpowiednich adapterów. Po jego zakończeniu należy wymienić zawór rozprężny, osuszacz lub wkład osuszacza, uszczelki. Uszczelki przed montażem zwilż olejem stosowanym do smarowania kompresora.

Płukanie za pomocą czynnika chłodniczego z użyciem stacji do serwisu klimatyzacji, np. ArcticPRO ACX 380
Płukanie wykonuje się tym samym czynnikiem, do którego przystosowany jest układ klimatyzacji w pojeździe. Do przeprowadzenia procedury potrzebna jest stacja do serwisu klimatyzacji z przystawką do płukania. Przystawka do płukania zawiera dodatkowe filtry usuwające zanieczyszczenia z czynnika, zanim trafią do stacji, oraz adaptery i złączki, z pomocą których podłączymy urządzenie do występujących na rynku przyłączy. Po uruchomieniu procedury następuje przepłukanie układu czynnikiem chłodniczym w stanie płynnym. W celu osiągnięcia najlepszego efektu procedurę należy wykonać trzy razy.
Po zakończeniu serwisu warto profilaktycznie dodać do czynnika kontrast UV.

Płukanie za pomocą roztworu chemicznego
Oprócz płukania układu klimatyzacji czynnikiem chłodniczym istnieje również możliwość płukania specjalnym preparatem. Z uwagi na chemiczne właściwości płynu, który zapewnia lepszą penetrację oraz rozpuszcza zanieczyszczenia, płukanie specjalnym płynem daje lepsze rezultaty.
Poszczególne elementy układu powinno się płukać osobno. Kierunek płukania powinien być odwrotny do sposobu dostawania się zanieczyszczeń (przeciwny do kierunku przepływu czynnika). Dla skraplaczy obowiązuje kierunek od dołu do góry. Parowniki w systemach z dyszą dławiącą (OT) bez demontażu dyszy. Jeżeli parownik ma zawór rozprężny, należy go koniecznie zdemontować, a sam parownik płuczemy w tym samym kierunku, w którym normalnie płynie czynnik.