Kabina pojazdu decyduje o komforcie podróży, a kiedy jest miejscem pracy zawodowego kierowcy, tym bardziej nie ma czasu na błędy w reparacji układu klimatyzacji. W grę wchodzi tylko dobra, jednorazowa i skuteczna naprawa. I o taki przebieg realizacji umowy dziś coraz trudniej. Powód? Prozaiczny. Czasy mamy kryzysowe, więc klienci chcą, by było do bólu tanio.

Na potrzeby tego artykułu przepytaliśmy wystarczająco wielu reprezentantów branży automotive, aby pokusić się o konkluzję: układ komfortu jest ofiarą naszych czasów na aftermarkecie. W postcovidowej rzeczywistości, w sytuacji niepewności, niemającej precedensu od zakończenia II wojny światowej, pierwszą ofiarą w warsztatach jest... klima. Interesujący nas tu układ komfortu bywa czasami traktowany po łebkach. Jednak nie z winy warsztatów procedury serwisowe są zubażane, pewne czynności pomijane lub w najlepszym przypadku skracane.

Jednym z etapów procesu przywracania sprawności starszym lub uszkodzonym klimatyzatorom jest ich płukanie. Gdy zamierzamy rozszerzyć prowadzone usługi o naprawę i wymianę elementów klimatyzacji, urządzenie do płukania staje się podstawowym wyposażeniem warsztatu samochodowego. Dekadę temu tego typu wskazówki biznesowe wystarczały. Dziś? Precyzja prac staje się na tyle istotna, że nie bez powodu od współczesnych fachowców wymaga się kompetencji mechatroników. Zakres prac wykonywanych przez technika mechatronika obejmuje kilka dziedzin, m.in. mechanikę, elektronikę, elektrotechnikę, informatykę, automatykę, systemy sterowania. 

Wysoka temperatura powoduje...
Klimatyzacja w pojazdach jest obecnie upowszechnionym „do bólu” standardem. Dlaczego do bólu? Bo klienta boli wydatek, gdy przychodzi ją naprawiać.

Często niestety na rodzimym aftermarkecie jest tak, że nowy kompresor kosztuje 1,5 tys. zł, zaś zakup skraplacza to wydatek rzędu 1000 zł. Parownik do 3-5-letnich aut? Do pojazdów, które nie osiągnęły jeszcze masy krytycznej, by „chciało się” zaproponować tańszy zamiennik na aftermarkecie, może kosztować 2-3 tys. zł. Wyobraźmy sobie zatem egzemplarz pojazdu bardzo budżetowego koncernu motoryzacyjnego. Taki koszt w ASO staje się na rynku wtórnym zaporą, gdy próżno szukać tańszej, alternatywnej części zamiennej. Dodajmy do tego płukanie układu klimatyzacji i już mamy 4-5 tys. zł. A może być przecież dwa razy drożej. 

– Wystarczy bowiem doliczyć wymianę parownika, dodać do tego kompresor i robi się ponad 10 tys. zł, wszak procedury zalecają, by przy zatarciu kompresora wymienić parownik – zauważa Krzysztof Puławski, trener techniczny w firmie Denso. – Podczas moich szkoleń fachowcy śmieją się, że klienci warsztatów coraz częściej płaczą im w rękaw, bo po prostu kalkulacja kosztów ich przeraża. Dosłownie żebrzą, aby potanić serwis klimatyzacji. Jeśli przystać na te propozycje, to tylko czekać bardzo poważnych konsekwencji prac wykonywanych niezgodnie ze sztuką. Oczywiste jest, że wszelkie niezbędne przeglądy wykonywane w przewidzianym (zapisami umowy) czasie nie tylko poprawiają bezpieczeństwo i komfort jazdy, mają również niebagatelne znaczenie przy ustalaniu i kształtowaniu się ceny pojazdu na rynku wtórnym. O uprawnieniach i zobowiązaniach warto mówić w kontekście pojęć rękojmi i gwarancji. 

Rękojmia jest obowiązkowa, gwarancja dobrowolna. To dwa odrębne uprawnienia: rękojmia jest przypisana sprzedawcy, a gwarancja do tzw. gwaranta (może nim być: producent, sprzedawca, a nawet ktoś trzeci). Kodeks cywilny i pokrewne ustawy mają na celu ochronę konsumenta jako słabszej strony obrotu. Z założenia jest tak, iż to przedsiębiorca jako profesjonalista ma wiedzę na temat właściwości sprzedawanych (i montowanych) przez siebie towarów (części samochodowych).

Sam fakt, że w dniu zakupu konsument zbadał towar (pojazd), nie ma istotnego znaczenia, jeśli wady, jakie się ujawniły, miały charakter ukryty i nie można było ich stwierdzić do razu. Zarzut naruszenia zasad współżycia społecznego – lojalności i uczciwości kontrahenta, sprawiedliwości społecznej – można przedstawić pozwanemu, który jako przedsiębiorca wprowadzał do obrotu wadliwe auta, nie upewniając się co do ich właściwości. A tymczasem...
– Sytuacja gospodarcza sprawiła, że klienci co rusz decydują się na „regenerowany” kompresor – im tańszy, tym lepszy. Zatkany skraplacz? Klienta nie stać na nowy, więc fachowiec proponuje wyczyszczenie starego – potwierdza upowszechniający się na aftermarkecie proceder Adam Gertruda z firmy NRF. – Tego typu półśrodki odbijają się czkawką czasem już po pierwszej próbie uruchomienia klimatyzacji. Proces płukania skraplacza trudno bowiem zweryfikować pod kątem skuteczności. Efekt mizernych zabiegów skutkuje tylko tym, że obluzowane cząstki zabrudzeń pod wpływem drgań pulsacyjnych układu... w pewnym momencie oderwą się i wpadną do sprężarki, blokując np. zawór sterujący, czy też zatkają zawór rozprężny. Czy to jeszcze w warsztacie, czy po tygodniu. 
Co robić w sytuacji, gdy klient upiera się na naprawę niezgodną ze sztuką? Otóż dokonujący takiej naprawy musi umieć wykazać, że zostały dochowane warunki naprawy wskazane w gwarancji, w instrukcji producenta pojazdu/części. Inaczej jesteśmy na przegranej pozycji. O czym mowa?