Nawet kilkadziesiąt tysięcy złotych rocznie mogą zaoszczędzić firmy na zakupie prądu dzięki powstaniu spółdzielni energetycznej. Co innego, że biurokracja i brak szczegółowych przepisów blokuje powstawanie takich podmiotów. Ale i to się ma zmienić, odkąd Izba Gospodarcza Europy Środkowej (IGES) powołuje specjalny zespół, który ma pomóc samorządom i firmom zakładać spółdzielnie energetyczne.

Izba Gospodarcza Europy Środkowej (IGES) powołuje specjalny zespół, który ma pomóc samorządom i firmom zakładać spółdzielnie energetyczne. Biurokracja i brak szczegółowych przepisów blokują proces powstawania takich podmiotów na szeroką skalę. Do tej pory w Polsce powstało około 100 spółdzielni, mimo wyraźnych korzyści jakie mogą one przynieść gospodarstwom domowym oraz firmom. Według analiz IGES  w spółdzielni energetycznej składającej się z 10 członków (3 firmy i 7 gospodarstw domowych), przy założeniu, że każda z firm posiada instalację fotowoltaiczną o mocy 100 kW, gospodarstwa domowe mogą zaoszczędzić łącznie nawet 10% rocznych wydatków na rachunkach za prąd. Jeszcze więcej oszczędności spółdzielnie mogą zaoferować firmom, które zmagają się z rosnącymi kosztami działalności operacyjnej.

Wymierne oszczędności energii rozproszonej

Jednym z kluczowych atutów spółdzielni energetycznych są właśnie oszczędności. Jak wynika z analiz specjalistów Izby Gospodarczej Europy Środkowej (IGES) już przy rocznym zużyciu energii na poziomie 1 GWh, firma może zaoszczędzić około 60 000 zł dzięki produkcji własnej energii w ramach spółdzielni. To efekt niższych kosztów wytwarzania energii z odnawialnych źródeł (OZE) w porównaniu z zakupem energii od komercyjnych dostawców.

- W przypadku większych zakładów zużywających 2–3 GWh rocznie, skala oszczędności może przekraczać nawet 150 000 zł rocznie, co w wielu przypadkach stanowi znaczną część budżetu operacyjnego firmy. Zyskać mogą także mieszkańcy. Według naszych analiz w spółdzielni energetycznej składającej się z 10 członków (3 firmy i 7 gospodarstw domowych), przy założeniu, że każda z firm posiada instalację fotowoltaiczną o mocy 100 kW, gospodarstwa domowe mogą zaoszczędzić  nawet 10% rocznych wydatków za prąd. Mimo  realnych korzyści, funkcjonującego de facto od 2 lat prawa ułatwiającego powstawanie takich podmiotów oraz programów wspierających dofinansowanie takich inwestycji, w Polsce funkcjonuje obecnie zaledwie 91 spółdzielni energetycznych. W wielu regionach takie podmioty mogłyby uratować lokalne firmy przed upadkiem w obliczu rosnących cen prądu, albo dać im impuls do ekspansji. Niestety przedsiębiorcy napotykają na liczne bariery biurokratyczne – zwłaszcza po stronie firm energetycznych, z którymi trzeba uzgadniać inwestycje.  Dlatego powołaliśmy specjalny zespół, który wspiera przedsiębiorstwa i gminy w procesie zakładania spółdzielni energetycznych. Gwarantujemy, że dzięki współpracy z nami już po 9 miesiącach nowa inwestycja może przynieść wymierne oszczędności mieszkańcom i firmom - komentuje Wojciech Merchelski dyr. ds. energii rozproszonej z  Izby Gospodarczej Europy Środkowej.

Czym są spółdzielnie energetyczne?

Spółdzielnia energetyczna to lokalna inicjatywa zrzeszająca m.in. przedsiębiorców, mieszkańców i samorządy. Jej celem jest produkcja i samodzielne wykorzystywanie energii odnawialnej – ze słońca, wiatru czy biomasy – na potrzeby własne członków. Spółdzielnia może działać w obrębie jednej gminy lub sąsiadujących gmin wiejskich i miejsko-wiejskich. Dzięki temu uczestnicy spółdzielni zyskują większą niezależność od cen energii na rynku hurtowym i zmniejszają swoje rachunki.
- Co więcej – nadwyżki energii mogą być magazynowane, co generuje dodatkowe przychody. Spółdzielnie energetyczne mogą inwestować m.in. w: farmy fotowoltaiczne, turbiny wiatrowe, instalacje biogazowe i biometanowe, magazyny energii, systemy zarządzania produkcją i zużyciem energii (smart grid). Takie inwestycje pozwalają nie tylko na obniżenie kosztów, ale też na zwiększenie stabilności dostaw energii – co jest szczególnie istotne dla firm produkcyjnych, centrów logistycznych czy gospodarstw rolnych - dodaje  Wojciech Merchelski. 

Spółdzielnie energetyczne to rozwiązanie szczególnie korzystne dla przedsiębiorstw z sektorów energochłonnych, samorządów lokalnych, wspólnot i spółdzielni mieszkaniowych, gospodarstw rolnych oraz lokalnych społeczności (szczególnie na terenach wiejskich). Oprócz bezpośrednich oszczędności na rachunkach za prąd, członkowie spółdzielni energetycznych mogą korzystać ze zwolnienia z niektórych opłat, takich jak opłata mocowa, kogeneracyjna czy akcyza (dla instalacji do 1 MW), możliwości ustalania stałych cen energii w ramach spółdzielni, co zapewnia stabilność czy większej niezależności energetycznej i odporności na wahania cen na rynku energii.

Fot. Izba Gospodarcza Europy Środkowej (IGES)