Porady prawne
Czy pracodawca nadal ma obowiązek w swoim zakładzie pracy zapewnić pracownikom palącym papierosy pomieszczenie-palarnię?
Obecnie obowiązuje zakaz palenia w zakładach pracy poza wyodrębnionymi pomieszczeniami. Firmy muszą je wydzielać, np. ze względu na znaczną liczbę pracowników lub stosowane technologie. Zdarzało się, że Państwowa Inspekcja Pracy lub sądy nakazywały pracodawcom wydzielanie pomieszczeń, w których można palić. Na przykład w wyroku z 4 kwietnia 2007 r. Naczelny Sąd Administracyjny uznał, że zapewnienie pracownikom określonych pomieszczeń higieniczno-sanitarnych, w tym także palarni, jest bezwzględną powinnością pracodawcy (sygn. akt I OSK 892/06). Jednakże nastąpiła zmiana przepisów ww. kwestii, które zaczną obowiązywać od listopada 2010 r. Pracodawca nie będzie miał obowiązku wydzielania pomieszczeń w zakładzie pracy, w których można będzie palić. Sąd lub Państwowa Inspekcja Pracy nie będą mogły przymusić do wydzielania takich pomieszczeń. Firmy samodzielnie będą podejmować decyzję o utworzeniu lub likwidacji palarni w miejscu pracy. Wydzielenie takich pomieszczeń będzie więc wyłącznie zależało od woli pracodawcy. Tak wynika z ustawy o ochronie zdrowia przed następstwami używania tytoniu i wyrobów tytoniowych. Natomiast jeśli pracodawca zdecyduje się na wydzielenie takich pomieszczeń, to powinny one spełniać odpowiednie wymogi. Są one określone w załączniku do rozporządzenia ministra pracy i polityki socjalnej z 26 września 1997 r. w sprawie ogólnych przepisów bezpieczeństwa i higieny pracy. Wynika z niego m.in., że palenie tytoniu w zakładach pracy jest dozwolone wyłącznie w odpowiednio przystosowanych pomieszczeniach, wyposażonych w dostateczną liczbę popielniczek. Palarnie powinny być usytuowane w sposób nienarażający osób niepalących na wdychanie dymu tytoniowego. W miejscach tych należy zapewnić przynajmniej dziesięciokrotną wymianę powietrza w ciągu godziny. W przypadku nie spełnienia wymagań należy liczyć się z kontrolą organu inspekcji pracy.
Podstawa prawna
- art. 1 i 4 ustawy z 8 kwietnia 2010 r. o zmianie ustawy o ochronie zdrowia przed następstwami używania tytoniu i wyrobów tytoniowych;
- par. 1 i 111 rozporządzenia ministra pracy i polityki socjalnej z 26 września 1997 r. w sprawie ogólnych przepisów bezpieczeństwa i higieny pracy oraz par. 40-42 załącznika nr 3 do tego rozporządzenia (tj. Dz. U. z 2003 r. nr 169, poz. 1650 z późn. zm.).
Czy można żądać od pracownika zwrotu nienależnie wypłaconego świadczenia chorobowego?
Kwotami nienależnie pobranych świadczeń z ubezpieczenia społecznego są świadczenia wypłacone mimo zaistnienia okoliczności powodujących ustanie prawa do świadczeń albo wstrzymanie ich wypłaty, jeżeli osoba pobierająca te świadczenia była pouczona o braku prawa do ich pobrania. Nienależnie pobranymi świadczeniami są również świadczenia, które zostały wypłacone na podstawie nieprawdziwych zeznań lub fałszywych dokumentów albo w wyniku świadomego wprowadzenia w błąd organu wypłacającego świadczenie. Świadczeń tych nie można dochodzić za okres dłuższy niż 3 lata wstecz, licząc od daty wydania decyzji ZUS nakazującej zwrot świadczenia. Dochodzenie zwrotu nienależnie wypłaconego zasiłku, m.in. w przypadku wypłaty na podstawie sfałszowanego zaświadczenia lekarskiego, następuje na podstawie decyzji wydanej przez oddział ZUS. Nienależne świadczenie powinno być zwrócone bezpośrednio na konto oddziału ZUS podane w decyzji. Nienależne świadczenia muszą być zwracane bezpośrednio do ZUS także wtedy, gdy świadczenie było wypłacone przez płatnika składek. Dotyczy to jednak tylko świadczeń z ubezpieczenia społecznego, a nie wynagrodzenia za czas choroby, które pracodawca wypłaca z własnych środków. Ponadto, w przypadku gdy bezpodstawna wypłata zasiłku nastąpiła z powodu błędnego obliczenia jego wysokości przez pracodawcę, nie ma podstaw do żądania od pracownika zwrotu wypłaconej kwoty. Jeśli pracodawca wypłacił pracownikowi zasiłek chorobowy na podstawie sfałszowanego zaświadczenia lekarskiego, to sprawę powinien rozpatrzyć właściwy terytorialnie oddział ZUS, który wyda decyzję zobowiązującą pracownika do zwrotu zasiłku wraz z odsetkami. Gdy pracodawca dokonał wypłaty wynagrodzenia za czas choroby, jego zwrotu należy dochodzić we własnym zakresie. Reasumując, nienależnie pobrane świadczenia powinny być zwracane bezpośrednio do ZUS. Całość dokumentacji powinni zatem przekazać do ZUS w celu wydania decyzji zobowiązującej pracownika do zwrotu zasiłku.
Podstawa prawna:
- art. 66 ustawy z 25 czerwca 1999 r. o świadczeniach pieniężnych z ubezpieczenia społecznego w razie choroby i macierzyństwa (j.t. Dz.U. z 2005 r. Nr 31, poz. 267 z późn.zm.),
- art. 84 ustawy z 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych (j.t. Dz.U. z 2007 r. Nr 11, poz. 74 z późn.zm.).
mgr Robert Gorczyca
prawnik
Obecnie obowiązuje zakaz palenia w zakładach pracy poza wyodrębnionymi pomieszczeniami. Firmy muszą je wydzielać, np. ze względu na znaczną liczbę pracowników lub stosowane technologie. Zdarzało się, że Państwowa Inspekcja Pracy lub sądy nakazywały pracodawcom wydzielanie pomieszczeń, w których można palić. Na przykład w wyroku z 4 kwietnia 2007 r. Naczelny Sąd Administracyjny uznał, że zapewnienie pracownikom określonych pomieszczeń higieniczno-sanitarnych, w tym także palarni, jest bezwzględną powinnością pracodawcy (sygn. akt I OSK 892/06). Jednakże nastąpiła zmiana przepisów ww. kwestii, które zaczną obowiązywać od listopada 2010 r. Pracodawca nie będzie miał obowiązku wydzielania pomieszczeń w zakładzie pracy, w których można będzie palić. Sąd lub Państwowa Inspekcja Pracy nie będą mogły przymusić do wydzielania takich pomieszczeń. Firmy samodzielnie będą podejmować decyzję o utworzeniu lub likwidacji palarni w miejscu pracy. Wydzielenie takich pomieszczeń będzie więc wyłącznie zależało od woli pracodawcy. Tak wynika z ustawy o ochronie zdrowia przed następstwami używania tytoniu i wyrobów tytoniowych. Natomiast jeśli pracodawca zdecyduje się na wydzielenie takich pomieszczeń, to powinny one spełniać odpowiednie wymogi. Są one określone w załączniku do rozporządzenia ministra pracy i polityki socjalnej z 26 września 1997 r. w sprawie ogólnych przepisów bezpieczeństwa i higieny pracy. Wynika z niego m.in., że palenie tytoniu w zakładach pracy jest dozwolone wyłącznie w odpowiednio przystosowanych pomieszczeniach, wyposażonych w dostateczną liczbę popielniczek. Palarnie powinny być usytuowane w sposób nienarażający osób niepalących na wdychanie dymu tytoniowego. W miejscach tych należy zapewnić przynajmniej dziesięciokrotną wymianę powietrza w ciągu godziny. W przypadku nie spełnienia wymagań należy liczyć się z kontrolą organu inspekcji pracy.
Podstawa prawna
- art. 1 i 4 ustawy z 8 kwietnia 2010 r. o zmianie ustawy o ochronie zdrowia przed następstwami używania tytoniu i wyrobów tytoniowych;
- par. 1 i 111 rozporządzenia ministra pracy i polityki socjalnej z 26 września 1997 r. w sprawie ogólnych przepisów bezpieczeństwa i higieny pracy oraz par. 40-42 załącznika nr 3 do tego rozporządzenia (tj. Dz. U. z 2003 r. nr 169, poz. 1650 z późn. zm.).
Czy można żądać od pracownika zwrotu nienależnie wypłaconego świadczenia chorobowego?
Kwotami nienależnie pobranych świadczeń z ubezpieczenia społecznego są świadczenia wypłacone mimo zaistnienia okoliczności powodujących ustanie prawa do świadczeń albo wstrzymanie ich wypłaty, jeżeli osoba pobierająca te świadczenia była pouczona o braku prawa do ich pobrania. Nienależnie pobranymi świadczeniami są również świadczenia, które zostały wypłacone na podstawie nieprawdziwych zeznań lub fałszywych dokumentów albo w wyniku świadomego wprowadzenia w błąd organu wypłacającego świadczenie. Świadczeń tych nie można dochodzić za okres dłuższy niż 3 lata wstecz, licząc od daty wydania decyzji ZUS nakazującej zwrot świadczenia. Dochodzenie zwrotu nienależnie wypłaconego zasiłku, m.in. w przypadku wypłaty na podstawie sfałszowanego zaświadczenia lekarskiego, następuje na podstawie decyzji wydanej przez oddział ZUS. Nienależne świadczenie powinno być zwrócone bezpośrednio na konto oddziału ZUS podane w decyzji. Nienależne świadczenia muszą być zwracane bezpośrednio do ZUS także wtedy, gdy świadczenie było wypłacone przez płatnika składek. Dotyczy to jednak tylko świadczeń z ubezpieczenia społecznego, a nie wynagrodzenia za czas choroby, które pracodawca wypłaca z własnych środków. Ponadto, w przypadku gdy bezpodstawna wypłata zasiłku nastąpiła z powodu błędnego obliczenia jego wysokości przez pracodawcę, nie ma podstaw do żądania od pracownika zwrotu wypłaconej kwoty. Jeśli pracodawca wypłacił pracownikowi zasiłek chorobowy na podstawie sfałszowanego zaświadczenia lekarskiego, to sprawę powinien rozpatrzyć właściwy terytorialnie oddział ZUS, który wyda decyzję zobowiązującą pracownika do zwrotu zasiłku wraz z odsetkami. Gdy pracodawca dokonał wypłaty wynagrodzenia za czas choroby, jego zwrotu należy dochodzić we własnym zakresie. Reasumując, nienależnie pobrane świadczenia powinny być zwracane bezpośrednio do ZUS. Całość dokumentacji powinni zatem przekazać do ZUS w celu wydania decyzji zobowiązującej pracownika do zwrotu zasiłku.
Podstawa prawna:
- art. 66 ustawy z 25 czerwca 1999 r. o świadczeniach pieniężnych z ubezpieczenia społecznego w razie choroby i macierzyństwa (j.t. Dz.U. z 2005 r. Nr 31, poz. 267 z późn.zm.),
- art. 84 ustawy z 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych (j.t. Dz.U. z 2007 r. Nr 11, poz. 74 z późn.zm.).
mgr Robert Gorczyca
prawnik
Komentarze (0)