Przechodząc między półkami sklepowymi lub przeglądając witryny internetowe z produktami lakierniczymi, widzimy „efekt końcowy”, czyli wyrób gotowy do aplikowania. Zadajemy sobie wówczas pytanie: co powoduje, że lakier w danej puszce ma akurat taką barwę?

Mówiąc obrazowo – to barwnik rozpuszczony w danej substancji odpowiada za jej kolor. Na myśl może przychodzić syrop owocowy, którego większa ilość dodana do wody powoduje jej mocniejsze zabarwienie. W branży lakierów samochodowych największe zastosowanie mają pigmenty. Są one używane do przygotowania past pigmentowych, z których następnie produkowane są lakiery.
Pigment to rozdrobniona, barwna substancja stała, nierozpuszczalna w wodzie i rozpuszczalnikach organicznych; syntetyczna lub pochodzenia naturalnego. Do najczęściej stosowanych w branży automotive pigmentów nieorganicznych należą pigmenty białe, takie jak biel tytanowa, pigmenty czarne – sadze – oraz pigmenty żelazowe (których skład oparty jest na tlenkach żelaza). Zdecydowanie najważniejszą i najliczniejszą grupę stanowią organiczne pigmenty syntetyczne, np. nierozpuszczalne barwniki azowe.
Kolejną bardzo istotną i mającą duże zastosowanie w lakierach samochodowych grupą pigmentów są pigmenty efektowe, do których należą perłowe i metaliczne. W skład pierwszych wchodzi mika, czyli minerał. W zależności od substancji, którą powlekamy płytki miki (dwutlenek tytanu, tlenek żelaza czy tlenek chromu), można uzyskać różne barwy metaliczne – od srebrnej, poprzez czerwoną, do zielonej. Mika charakteryzuje się doskonałą łupliwością oraz odpornością m.in. na temperaturę, czynniki chemiczne. Jest to jeden z najdroższych pigmentów dostępnych na rynku. Z kolei pigmenty aluminiowe można podzielić ze względu na ich budowę na takie o płatkowej budowie ziarna („cornflakes”) oraz o bardziej regularnej budowie („silver dollar”). W zależności od efektu, jaki chcemy uzyskać, stosuje się płatki aluminium o różnym stopniu rozdrobnienia.
W lakierze samochodowym mogą występować jednocześnie różne grupy pigmentów, co pozwala na otrzymanie pożądanych efektów wizualnych, np. lakier metaliczny możemy wzbogacić pigmentami perłowymi. Należy przy tym pamiętać, że nie wszystkie pigmenty można rozdrobnić – dotyczy to pigmentów efektowych, w przypadku których rozdrobnienie ziarna spowodowałoby zniszczenie efektu, który chcemy uzyskać w gotowym lakierze. Pigmenty absorpcyjne natomiast wymagają procesu dyspergacji.
Stopień rozdrobnienia ziarna ma znaczący wpływ na siłę krycia, stopień barwienia oraz transparentność lakieru. Odpowiednie przygotowanie pasty pigmentowej ma ogromne znaczenie dla powtarzalności oraz jakości produktów. Doskonałym przykładem lakieru, którego właściwości zależą od sposobu przygotowania pasty pigmentowej, są te w kolorze czarnym. Mogą być one transparentne, o dużej sile krycia lub postrzegane przez oko ludzkie jako bardzo nasycone, intensywnie czarne (np. JetBlack marki Profix).
Pigmenty w ogromnej większości można stosować jednocześnie do systemu rozcieńczalnikowego i wodnego, trzeba jednak uwzględnić te, które przeznaczone są do konkretnych rozwiązań. Dlatego też pigmenty stosowane w bazach wodnych muszą pozwalać uzyskać taką samą odporność na światło oraz kolor jak w lakierach rozcieńczalnikowych.
Producenci pigmentów wciąż opracowują nowe produkty, a producenci lakierów samochodowych prowadzą liczne badania nad tym, aby ich wyroby pozwalały uzyskać jeszcze lepsze efekty wizualne przy jednoczesnym obniżeniu kosztów. Dlatego niedawno na rynku pojawił się interesujący produkt, mający za zadanie przekształcić lakier bazowy 1K w lakier akrylowy. Jest to możliwe dzięki unikatowej właściwości konwertera B 004. Dzięki dodaniu tej żywicy szybko uzyskujemy lakier 2K, który zawiera pigmenty efektowe i nie wymaga nałożenia warstwy lakieru bezbarwnego.
Z odpowiedniej substancji – pigmentu – można „wycisnąć” bardzo dużo, a w połączeniu z innymi, dobrze dobranymi składnikami można otrzymać efekt końcowy, który zadowoli nawet najbardziej wymagających klientów.

Katarzyna Walkowiak, 
specjalista ds. badań i rozwoju w firmie Multichem