Z Tomaszem Tomczykiem, konsultantem technicznym i zastępcą dyrektora działu szkoleń w firmie Novol rozmawia Krzysztof Dulny.

- Zanim odpowiemy na pytanie, czy warto zostać lakiernikiem, proszę powiedzieć, jaką popularnością cieszy się obecnie zawód lakiernika samochodowego? Czy łatwo jest dziś o dobrego fachowca w tym zawodzie?
W rozmowach z właścicielami lakierni coraz częściej pojawiają się narzekania, że trudno jest znaleźć dobrego lakiernika. Jest to związane z tym, że dobrzy fachowcy mają stabilną pracę lub bez większego problemu ją znajdują. Jednocześnie na rynku istnieje deficyt wysoko wykwalifikowanych lakierników. Przez szereg lat szkolnictwo zawodowe w Polsce było bardzo zaniedbane i dopiero od niedawna następuje jego reaktywacja, która daje możliwość nauki zawodu lakiernika.

- Czy lakiernik samochodowy jest zawodem trudnym? Jak zostać lakiernikiem?
„Trudnym zawodem” to chyba nie najlepsze określenie – lepiej powiedzieć, że wymagającym. Pamiętajmy, że mówimy o procesie lakierniczym, który wymaga szerokiej wiedzy potrzebnej do wykonania prawidłowej naprawy. Dobór właściwych narzędzi, charakterystyka produktów lakierniczych, procesy zachodzące w czasie aplikacji i utwardzania – jest tu trochę mechaniki, dużo chemii i odrobina fizyki i jednocześnie potrzebne są umiejętności manualne, od których w dużym stopniu zależy efekt naszej pracy.
Odpowiadając na pytanie, jak zostać lakiernikiem? Klasyczna ścieżka to ukończenie profilowanej klasy lakierniczej połączonej z praktyczną nauką zawodu. Następnie po szkole rozpoczęcie pracy w zawodzie i doskonalenie swoich umiejętności. Przechodzi się kolejne etapy przygotowania samochodu, od szpachlowania, maskowania, aplikacji podkładu, szlifowania i w końcu lakierowania dekoracyjnego, aż do osiągnięcia perfekcji. W zależności od predyspozycji trwa to od jednego roku do kilku lat. W czasie tego okresu lakiernik zdaje egzaminy czeladnicze i w końcu mistrzowskie, potwierdzając formalnie swoje kwalifikacje. Dalej, w toku pracy, pojawiają się też dodatkowe okazje do podniesienia kwalifikacji. Technicy z firmy NOVOL prowadzą liczne szkolenia – w centrum szkoleniowym firmy w Komornikach lub w warsztatach klientów. Jest to okazja do pogłębienia wiedzy, umiejętności, a także weryfikacji techniki i nawyków w codziennej pracy. Rocznie w takich szkoleniach uczestniczy ok. 2 tysięcy lakierników z całego świata.

Najlepsi młodzi lakiernicy na Motor Show
NOVOL jest organizatorem Mistrzostw Lakierników, których finał odbędzie się na stoisku firmy (hala IV) podczas targów Motor Show 2015 (Poznań, 10 kwietnia). Zawody, w których uczestniczyć będą młodzi lakiernicy z całej Polski, składają się z konkursu wiedzy teoretycznej oraz wirtualnego sprawdzianu umiejętności praktycznych. 10 kwietnia rozegrany zostanie finał, który wyłoni spośród 10 uczestników tego najzdolniejszego.
Na stoisku firmy NOVOL nie zabraknie innych atrakcji, m.in. specjalistycznych wykładów z zakresu lakiernictwa samochodowego.

- Ktoś, kto nie ma słuchu, nigdy nie zostanie muzykiem. Czy podobnie jest w przypadku lakiernika? Czy tego zawodu można się nauczyć, czy może trzeba mieć pewne predyspozycje? Kto nigdy nie zostanie lakiernikiem?
Nawiasem mówiąc, znam paru lakierników, którzy jednocześnie są z zamiłowania i wykształcenia muzykami, politologami, polonistami, historykami i długo by jeszcze wymieniać. Lakiernik jest artystą-rzemieślnikiem. Potrzebna jest znajomość samej technologii, ale nie we wszystkich sytuacjach jest to wystarczające. Z pewnością potrzebne są pewne predyspozycje manualne, które znacząco ułatwiają i przyspieszają osiągnięcie poziomu mistrzowskiego oraz poczucie estetyki. Myślę jednak, że nie ma ograniczeń – jeżeli ktoś coś robi z pasją i odpowiednio długo trenuje, osiągnie perfekcję w lakierowaniu.

- Jakie umiejętności trzeba posiąść, aby sprawdzić się w lakiernictwie samochodowym?
W ciągu ostatnich lat możemy mówić o bardzo dużych zmianach w zakresie materiałów lakierniczych, mam na myśli regulacje Unii Europejskiej odnośnie limitów substancji lotnych i konwersję systemów rozcieńczalnikowych na wodorozcieńczalne. Zmienia się również konstrukcja samego samochodu, a tym samym istnieje konieczność doboru materiałów lakierniczych do napraw na nowych podłożach. Zmieniają się też same kolory na autach – coraz więcej jest tych interesujących, najczęściej trójwarstwowych z efektami, np. Xirallic, Colostream. Docelowo lakiernik musi posiąść szeroką wiedzę interdyscyplinarną, którą bezustannie musi aktualizować, m.in. poprzez szkolenia czy zapoznając się z literaturą branżową. To jest jedna strona medalu. Druga to ciągłe doskonalenie umiejętności praktycznych, zdobywanych każdego dnia w pracy.

- Pytanie, na które odpowiedź może zaważyć na „być” albo „nie być” lakiernikiem: ile zarabia dziś lakiernik samochodowy? Wiadomo, że w zawodzie tym liczy się doświadczenie i umiejętności. Czy jednak przekładają się one na wysokość wynagrodzenia lakiernika?
Rzeczywiście dużo zależy od doświadczenia i umiejętności. Stawki mogą też znacznie się różnić w zależności od rejonu, w którym pracuje. Średnio lakiernik zarabia od 3000-4500 zł netto. Trudno oczekiwać, żeby początkujący lakiernik od razu zarabiał najwyższe stawki. W wielu serwisach lakierniczych funkcjonuje zapłata „od elementu”, zatem im większe doświadczenie i umiejętności, tym większy przerób i większe zarobki.

- Co należy podkreślić, praca lakiernika samochodowego wiąże się z narażaniem zdrowia, a nawet życia...
Z narażeniem zdrowia, bez wątpienia tak – szczególnie jeśli nie dba się o właściwe zabezpieczenie dróg oddechowych. Wielu lakierników podchodzi do tego lekceważąco, co powoduje, że są narażeni na szkodliwe działanie pyłów i oparów lakierów powstających podczas prac lakierniczych. Jeżeli właściwie dobiera środki ochrony osobistej do rodzaju prac lakierniczych, zagrożenie można zminimalizować. Przy nieprzestrzeganiu przepisów bezpieczeństwa lakiernik jest rzeczywiście narażony na wybuch/pożar w komorze lakierniczej, co może stanowić zagrożenie dla życia. Jak w każdej pracy przy braku rozsądku i logicznego myślenia wydarzyć się może wszystko.

- Podsumowując, proszę wymienić plusy i minusy pracy lakiernika samochodowego.
Jeżeli chodzi o plusy pracy lakiernika, to są to:
- stosunkowa łatwość znalezienia pracy w zawodzie (deficyt dobrze wykwalifikowanych lakierników),
- przywrócenie wyglądu elementu naprawianego do oryginału daje duże poczucie satysfakcji zawodowej,
- możliwość realizowania ciekawych projektów lakierniczych, np. renowacja samochodów zabytkowych.

Wśród minusów pracy lakiernika trzeba wymienić:
- narażenie na szkodliwe działanie pyłów i oparów lakierów,
- praca wykonywana jest często w wymuszonej pozycji ciała, co może powodować bóle pleców i rąk.
- Czy warto zatem wybrać zawód lakiernika samochodowego?
Z pewnością jest to praca ciekawa i jeżeli jest traktowana z pasją, daje duże poczucie realizacji zawodowej. Z drugiej strony wymaga sporego wysiłku, żeby osiągnąć zamierzony cel. Procesy przygotowawcze przed lakierowaniem są najbardziej długotrwałe i męczące. Natomiast udane lakierowanie jest jak wisienka na torcie, wynagradza cały włożony wysiłek i cieszy za każdym razem jeszcze bardziej.

- Dziękuję za rozmowę.