Zawory dawkujące mają za zadanie odmierzać ściśle określoną ilość paliwa do zaworów ssących w głowicach pomp wtryskowych, gdzie zostanie sprężone do rampy wtryskowej.

Zasada działania
Zawór dawkujący wysterowany jest ze sterownika zmiennym wypełnieniem PWM. Występują dwa sposoby wysterowania zaworów, tzw. normalnego działania (brak wysterowania – pełna dawka) oraz odwrotnego działania (wysterowanie – pełna dawka). Bosch i Denso oferują oba sposoby, natomiast Delphi tylko jeden – normalnego działania, a Siemens – zawsze odwrotnego działania.

Uwagi dotyczące wymiany
Należy odczytać numer katalogowy z zaworu pierwotnego oraz potwierdzić numer katalogowy z innego źródła. Bywają bowiem przypadki montażu zaworu o odmiennym działaniu. Przestrzegam również przed montażem zamienników. Parametry wydatku w stosunku do sygnału są mocno zróżnicowane.
Tezę tę można śmiało potwierdzić podczas testu komponentów w specjalistycznych serwisach. Stosowanie fabrycznych zamienników zapewnia bezproblemową eksploatację. Należy oczywiście wykonać adaptację wymienionego zaworu.
Zawory dawkujące zamontowane są zawsze w korpusie pompy wtryskowej. Posiadają dwa o-ringi: pierwszy, zapewniający szczelność, oraz drugi, wewnętrzny – oddzielający dwie komory – niskiego ciśnienia (po stronie pompy wstępnej) oraz komorę ze ściśle odmierzonym wydatkiem przez element wykonawczy zaworu, jakim jest tłok. Całość wysterowana przez ECU.
Bardzo ważny jest więc o-ring oddzielający komory. Podczas diagnozy usterki należy zawsze sprawdzać stan o-ringu.
Jak szybko sprawdzić zawór dawkujący, który podejrzewamy o nieprawidłowe działanie?

Demontujemy o-ring wewnętrzny zaworu (zawsze ten mniejszy – patrz fot. 2), następnie przykręcamy do pompy i podpinamy wtyczkę. W tym momencie, niezależnie od sygnału z ECU, zawór podaje pełny wydatek pompy na rampę. Jeśli wcześniej był problem np. z brakiem ciśnienia podczas rozruchu, to w tym momencie zawór dawkujący został całkowicie wyeliminowany bez konieczności podmiany na inny.

Kontrola organoleptyczna. Należy wymontować zawór dawkujący, a do pinów podpiąć biegun „-” oraz „+” z akumulatora, na ułamek sekundy przerywając obwód. Prawidłowo działający zawór będzie pracował zerojedynkowo, wydając przy tym charakterystyczne stukanie, oraz będzie wibrował w rytm dźwięku. Jeżeli mimo ręcznego wysterowania żaden z wymienionych objawów nie ustąpi, oznacza to, że zawór jest mechanicznie zablokowany, np. przez opiłki.

Bez względu na rodzaj zaworu, cel jest tylko jeden – odmierzać prawidłową ilość paliwa.

Witold Laskowski
kierownik działu pomp wtryskowych i wtryskiwaczy paliwa