Wyższe stawki wynagrodzenia dla pracowników młodocianych i zmiany w rozporządzeniu w sprawie szczegółowych zasad ustalania podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe – takie modyfikacje weszły w życie 1 września 2023 r.

Zmiany w zakresie wynagrodzeń pracowników młodocianych wprowadziła nowelizacja rozporządzenia Rady Ministrów z 6 lipca 2023 r. w sprawie przygotowania zawodowego młodocianych i ich wynagradzania, która od 1 września 2023 r. wprowadza wyższe płace dla tej grupy pracowników.
Młodocianemu w okresie nauki zawodu przysługuje wynagrodzenie obliczane w stosunku procentowym do przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia w gospodarce narodowej w poprzednim kwartale. Od 1 września 2023 r. wskaźnik ten wzrósł o 3% i wynosi:

•     nie mniej niż 8% – w pierwszym roku nauki lub klasie I branżowej szkoły I stopnia w przypadku młodocianego realizującego dokształcanie teoretyczne w tej szkole;
•     nie mniej niż 9% – w drugim roku nauki lub klasie II branżowej szkoły I stopnia w przypadku młodocianego realizującego dokształcanie teoretyczne w tej szkole;
•     nie mniej niż 10% – w trzecim roku nauki lub klasie III branżowej szkoły I stopnia w przypadku młodocianego realizującego dokształcanie teoretyczne w tej szkole.

Od 1 września 2023 r. wzrosło również wynagrodzenie młodocianych odbywających przyuczenie do wykonywania określonej pracy, wynosi ono nie mniej niż 7% wynagrodzenia (było 4%). Warto pamiętać, że kwoty wynagrodzeń pracowników młodocianych (uczniów) określone w oparciu o przeciętne wynagrodzenie to kwoty minimalne, a pracodawca może wypłacać uczniom wynagrodzenie wyższe.

Zmiany, które weszły w życie 1 września, modyfikują także zasady ustalania podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe. Na mocy rozporządzenia Ministra Rodziny i Polityki Społecznej z 9 sierpnia 2023 r. w sprawie szczegółowych zasad ustalania podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe do 450 zł zostanie podwyższona kwota wyłączenia z podstawy oskładkowania wartości finansowanych przez pracodawcę posiłków udostępnianych pracownikom do spożycia bez prawa do ekwiwalentu z tego tytułu oraz zmiany zasady przeliczania na złotówki tzw. ozusowanych przychodów osiąganych w walutach obcych.
Nowelizacja nie tylko podniosła miesięczny limit wyłączenia składkowego o 150 zł (z 300 zł), lecz także wskazała wprost, iż wyłączeniem tym objęta jest także wartość otrzymanych przez pracowników bonów, talonów, kuponów i kart przedpłaconych uprawniających do nabycia wyłącznie posiłków w placówkach gastronomicznych lub handlowych.
Od 1 września przepis dotyczący przychodów osiąganych w walutach obcych jest bardziej szczegółowy. Do tej pory wskazane było jedynie, że stanowiące podstawę wymiaru składek przychody pracownika osiągane w walutach obcych przelicza się na złote w sposób przyjęty w przepisach o podatku dochodowym od osób fizycznych.
Wprowadzony został podział na płatnika składek i na pozostałe podmioty, które będą pełnić funkcję płatnika składek. Szczególnie ta druga część ma duże znaczenie, gdyż dotyczy sytuacji pracowników, w stosunku do których to ZUS przejmuje funkcję płatnika składek w zakresie przeliczenia uzyskanego przez pracownika przychodu w walucie obcej na walutę krajową. Najczęściej będą to przypadki pracowników delegowanych do pracy za granicę.

mgr Robert Gorczyca
ekspert prawa pracy, prawnikspecjalista ds. BHP inspektor ochrony przeciwpożarowej