– porady techniczne. Od kilku lat niektóre pojazdy ciężarowe firmy MAN są wyposażane, na życzenie klienta, w zwalniacze wodne PriTarder firmy Voith.

Zwalniacz zamontowany jest z przodu silnika na wale korbowym i jest elementem bezobsługowym. Stosowany jest w silnikach D20D26 oraz w starszych modelach D28.
PriTarder działa na zasadzie hydrodynamicznej. Jest on zintegrowany z układem chłodzenia i w tej sytuacji nie jest wymagany żaden dodatkowy czynnik roboczy. Zaletą PriTardera jest jego masa (około 32 kg) i oczywiście siła hamowania, która dochodzi do 1450 Nm. W przeciwieństwie do konwencjonalnych retarderów czy intarderów umożliwia skuteczne hamowanie w każdym zakresie pracy (ponieważ jego skuteczność nie jest zależna od prędkości pojazdu, a od obrotów silnika). Wariant ten umożliwia skuteczne hamowanie nawet w ruchu miejskim. Sterowanie PriTardera realizowane jest poprzez zawór proporcjonalny zlokalizowany po prawej stronie pojazdu za stopniem wejściowym i może odbywać się za pomocą dźwigni przy kolumnie kierowniczej lub za pomocą pedału hamulca w konfiguracji Brakematic. Oprócz tego może być wykorzystywany w systemie Cold Start Function. Funkcja ta umożliwia szybkie rozgrzanie silnika realizowane przez załączenie PriTardera na postoju. Ciecz chłodząca nagrzewa się dość szybko do temperatury około 60°C, po której osiągnięciu zwalniacz jest rozłączany.

W PriTarderze najczęściej występują dwa rodzaje usterek. Jedna z nich to kawitacja. Powoduje ona rozszczelnienie PriTardera i wycieki płynu chłodzącego. Rozwiązanie tego problemu to wymiana komponentu na nowy lub demontaż zwalniacza i eksploatacja pojazdu bez jego funkcji. Druga usterka to pojawiające się wysokie ciśnienie w układzie chłodzenia (wyrzuca płyn chłodzący). Powodem tego zjawiska jest uszkodzenie zaworu obiegowego cieczy. Zawór ten znajduje się w bloku silnika i jest on elementem wymiennym, dostępnym w serwisach. Należy pamiętać, że płyn chłodzący w pojazdach wyposażonych w PriTarder należy wymieniać co 150.000 km i musi to być płyn bezkrzemianowy. Temperatura zamarzania płynu musi wynosić min. -37°C. Płyny dostępne są w Inter Cars pod indeksami: P999 G12 PLUS/20L i CART999 CT12 PLUS 20L.

Wojciech Gałczyński