Autoelektryka

w warsztacie samochodowym (2)

W poprzednim artykule tej serii przedstawiono funkcje i parametry przenośnych mierników RLC, przyrządów pozwalających na dokładne zdiagnozowanie niedomagań wielu elektronicznych podzespołów samochodowych. Parametry i własności wybranych sześciu mierników RLC będących ofercie firmy Labimed Electronics porównano w załączonej tablicy. Obecnie prezentujemy czytelnikom więcej danych na temat tych przyrządów

Mierniki RLC ELC-132A i ELC-133A



Fot.1. Miernik RLC ELC-132A firmy Escort.

Mierniki te zastąpiły produkowany wcześniej przez firmę Escort i ceniony przez użytkowników miernik ELC-131D. Oferują one optymalny zestaw funkcji pomiarowych i obsługowych wymaganych przez użytkowników tego typu przyrządów, przy jednocześnie wysokiej niezawodności cechującej wszystkie produkty firmy Escort i stosunkowo niewysokiej cenie. Obiekt mierzony łączy się z miernikiem RLC dwoma przewodami, a przy pomiarze za pomocą trójprzewodowej sondy SMD o oznaczeniu TW-01 korzysta się jeszcze z trzeciego gniazda GUARD. Wyniki wskazuje podwójny wyświetlacz. Na tzw. wyświetlaczu głównym obserwuje się wynik pomiaru rezystancji, indukcyjności i pojemności, a na wyświetlaczu pomocniczym (przy pomiarze pojemności i indukcyjności) – wynik pomiaru dobroci Q, stratności D lub kąta stratności q (tylko w ELC-133A). W mierniku ELC-133A jest też dostępna funkcja podświetlenia wyświetlacza, z której korzysta się przy niewystarczającym oświetleniu zewnętrznym. Mierniki ELC-132A (fot. 1) i ELC-133A (fot. 2) mają takie same podzakresy pomiarowe i rozdzielczości wskazania, przy czym lepiej wyposażony i zatem droższy jest ELC-133A (patrz tablica w poprzednim artykule). Taka sama jest też podstawowa dokładność pomiaru wynosząca 0,5 proc. przy pomiarze rezystancji i 0,7 proc. przy pomiarze pojemności i indukcyjności. Dokładność ta maleje przy pomiarze na skrajnych podzakresach pomiarowych oraz przy wyborze częstotliwości pomiarowej 10 kHz (tylko w ELC-133A). Wymagany podzakres przyrząd wybiera automatycznie. W razie potrzeby użytkownik może włączyć tryb ręczny, w którym dany podzakres wybiera się, naciskając odpowiednią liczbę razy przycisk RANGE. Mierniki ELC-132A i ELC-133A różnią się przede wszystkim liczbą dostępnych częstotliwości pomiarowych. Użytkownik miernika ELC-133A ma do wyboru aż cztery częstotliwości pomiarowe 100 Hz, 120 Hz, 1 kHz i 10 kHz, podczas gdy dysponujący miernikiem ELC-132A – tylko dwie 120 Hz i 1 kHz (tak jak w mierniku ELC-131D). Dostępne skrajne podzakresy pomiarowe zależą od wybranej częstotliwości pomiaru. Na przykład, przy pomiarze pojemności miernikiem ELC-132A skrajne podzakresy przy wybranej częstotliwości 120 Hz wynoszą 10 mF i 20 nF, podczas gdy przy wybranej częstotliwości 1 kHz – 1mF i 2 nF.



Fot. 2. Miernik RLC ELC-133A firmy Escort.

Przy pomiarze rezystancji należy pamiętać, że gdy testowany element charakteryzuje się znaczną indukcyjnością lub pojemnością, to wynik pomiaru będzie silnie zależał od wybranej częstotliwości pomiaru. Bardzo przydatną funkcją jest kalibracja wskazania mierników przy rozwartych lub zwartych zakończeniach przewodów pomiarowych pozwalająca na uzyskanie możliwie największej dokładności pomiaru, dzięki wyeliminowaniu wpływu parametrów tych przewodów na wynik pomiaru, np. rezystancji przewodów przy pomiarze rezystancji. Proces kalibracji przeprowadza automatycznie sam przyrząd, a użytkownik wykonuje tylko czynności zgodne z wyświetlanymi komunikatami. Z funkcji tej zaleca się korzystać szczególnie przed pomiarem na dolnych podzakresach pomiarowych, a więc przy małych wartościach rezystancji, pojemności i indukcyjności. Dany typ kalibracji jest trybem domyślnym zależnie od wybranej funkcji pomiarowej i podzakresu. Na przykład, przy pomiarze małych pojemności na podzakresach 20 i 200 nF trybem domyślnym jest kalibracja przy rozwartych przewodach pomiarowych, a przy pomiarze małych rezystancji na podzakresach 20 i 200 W – kalibracja przy przewodach zwartych. Z wielu interesujących funkcji mierników ELC-132A i ELC-133A warto zwrócić uwagę na wskazywanie wartości maksymalnej, minimalnej i średniej, wartości względnej REL oraz interfejs RS-232C. Producent oferuje opcjonalnie pakiety oprogramowania w dwóch wersjach: CP-09 (z kablem RS-232C) i CP-133 (z kablem USB). Oba mierniki wyposażono w zintegrowaną żółtą osłonę gumową chroniącą je przed narażeniami mechanicznymi. Wejścia pomiarowe zabezpieczono przed błędem użytkownika za pomocą szybkich bezpieczników, przy czym fakt uszkodzenia bezpiecznika sygnalizuje miernik wyświetleniem komunikatu “FUSE”. Nie znaczy to oczywiście, że do wejścia pomiarowego miernika można dołączyć bezkarnie naładowany kondensator. Należy o tym pamiętać, obsługując jakikolwiek przyrząd mierzący pojemność. Do zasilania mierników ELC-132A i ELC-133A służy jedna bateria 9-woltowa typu 6F22. Ze względu jednak na duży pobór prądu przez wewnętrzny mikroprocesor miernika (ok. 40 mA), producent umieścił gniazdo zewnętrznego zasilacza EA55 o napięciu znamionowym 12 V i prądzie minimalnym 50 mA. Zasilacz ten można zamówić za dodatkową opłatą (ok. 55 zł). Producent wyposażył mierniki ELC-132A i ELC-133A w komplet funkcji, których zadaniem jest maksymalne wydłużenie czasu pracy baterii. Gdy np. w ciągu 5 minut użytkownik nie naciśnie żadnego przycisku, to przyrząd przechodzi w stan “uśpienia”, zmniejszając pobierany prąd do 0,08 mA. Jest to funkcja nazywana automatycznym wyłączaniem zasilania, którą w razie potrzeby (np. przy pomiarach długookresowych) można wyłączyć. Przy zasilaniu za pośrednictwem zewnętrznego zasilacza sieciowego funkcja ta jest wyłączana automatycznie. Oba przyrządy są dostarczane wraz z krótkimi przewodami pomiarowymi, aby zredukować ich wpływ na wyniki pomiarów. Jako wyposażenie opcjonalne można dokupić: pakiet oprogramowania (CP-09 i CP-133), sondę do testowania elementów SMD (TW-01) i wspomniany już zasilacz EA-55.

Leszek Halicki