Przydatną własnością MST-8000 jest zintegrowana drukarka termiczna umożliwiająca otrzymanie raportu pomiarowego w miejscu testu natychmiast po jego zakończeniu. Tester importuje i dystrybuuje firma Labimed Electronics. Tester MST-8000 (fot.) zaprojektowano do testowania wyłącznie akumulatorów samochodowych o napięciu znamionowym 12 V. Aby przeprowadzić test, trzeba dołączyć chwytaki krokodylowe przewodów pomiarowych MST-8000 bezpośrednio do zacisków testowanego akumulatora. To, czy sprawdzany akumulator jest w trakcie testu podłączony, czy też odłączony od układu elektrycznego pojazdu, zależy od wybranej funkcji i kroku procedury testowej. Przewody pomiarowe są połączone z jednej strony z testerem na stałe, z drugiej zaś zakończone dużymi, solidnymi chwytakami krokodylowymi.
MST-8000 nie ma własnego źródła zasilania. W trakcie testu korzysta z napięcia wyjściowego sprawdzanego akumulatora. Po dołączeniu testera do zacisków akumulatora włącza się natychmiast podświetlony na niebiesko ciekłokrystaliczny ekran o wymiarach 62 x 34 mm. Zostaje na nim wyświetlony na kilka sekund komunikat powitalny, po czym pojawia się pierwsza strona menu z czterema ikonami (rys.) przyporządkowanymi poszczególnym funkcjom pomiarowym, czyli testom akumulatora, układom ładowania i rozruchu oraz testowi maksymalnego obciążenia. Po wybraniu odpowiedniej ikony potrzebnej funkcji testowej konfiguruje się warunki testu, biorąc pod uwagę parametry znamionowe sprawdzanego akumulatora. Służą do tego cztery przyciski umieszczone w jednym rzędzie, bezpośrednio pod ekranem, w tym dwa przyciski nawigacji, tj. przesuwania w lewo i prawo, zatwierdzania wyboru „ENTER” i wyjścia z danej opcji „EXIT”. Konfigurowanie polega na wybieraniu wymienionymi przyciskami właściwych elementów na wyświetlanych kolejno stronach menu i zatwierdzaniu dokonanego wyboru, przy czym wybrany element staje się zaciemniony. Po skonfigurowaniu wystarczy po raz kolejny nacisnąć przycisk „ENTER” i po paru sekundach na ekranie pojawiają się w pięciu rzędach wyniki testu. Tester ma wewnętrzny zegar czasu rzeczywistego, stąd też każdy wynik testu jest na wydruku opatrzony datą i czasem jego wykonania.
Operator testera sprawdza stan akumulatora, wykonując kolejne kroki procedury pomiarowej, korzystając z wyświetlanych na ekranie testera kolejnych stron menu i przycisków obsługowych (patrz rys.). W trybie tym tester mierzy przede wszystkim rezystancję wewnętrzną akumulatora, doprowadzając do jego zacisków sygnał przemienny o częstotliwości 100 Hz. Dokładność pomiaru wynosi ±0,5 mΩ. Test jest wykonywany przy wyłączonym zapłonie pojazdu i odłączonych od sprawdzanego akumulatora wszystkich odbiornikach energii elektrycznej pojazdu. Przed pomiarem trzeba wybrać standard określania znamionowej zdolności rozruchowej akumulatora, a więc pośrednio pojemności akumulatora, a następnie ustawić jej wartość. Do wyboru jest pięć norm: CCA, IEC, EN, JIS i DIN. Gdy norma nie jest znana, należy wybrać ikonę ze znakiem „?”. Po wybraniu normy ustawia się wartość znamionowego prądu rozruchowego w stanie zimnym (zdolność rozruchową) zgodnie z nalepką na obudowie akumulatora, np. 500 CCA. Przyciskami testera można regulować wartość tego parametru co 5 CCA. Po zakończeniu konfigurowania wystarczy już tylko nacisnąć po raz ostatni przycisk „ENTER”, a po krótkiej chwili, w trakcie której na ekranie testera jest wyświetlany komunikat „Testing Please Wait…” (pomiar, proszę czekać) można już odczytać wyniki testu. Przyrząd wyświetla je w pięciu wierszach. W górnym zostają wyświetlone w procentach wartości parametrów SOC i SOH. Pierwszy z nich określa stopień naładowania akumulatora, a drugi jego stan. Gdy wartość parametru SOH jest większa od 80%, to badany akumulator jest w stanie bardzo dobrym. Gdy SOH mieści się w zakresie od 45 do 60%, to stan akumulatora jest na tyle zły, że będzie wkrótce wymagał wymiany na nowy. Gdy z kolei SOH jest mniejszy od 44%, to w przedostatnim wierszu ekranu pojawia się komunikat zalecający naładowanie akumulatora i ponowne jego sprawdzenie (charge and retest). W drugim wierszu ekranu jest wyświetlana w amperach wartość parametru CCA, czyli prądu akumulatora w stanie zimnym oraz bieżące napięcie panujące na zaciskach akumulatora (w woltach). Wynik pomiaru rezystancji wewnętrznej w miliomach pojawia się w trzecim wierszu. Porównując wskazanie rezystancji wewnętrznej z wartością znamionową zamieszczaną zwykle w danych technicznych sprawdzanego akumulatora, można w dużym przybliżeniu określić jego stopień zużycia.
Jeśli konfigurując test akumulatora, wybierze się opcję „?”, czyli norma określająca własności rozruchowe sprawdzanego akumulatora nie będzie znana, to po zakończeniu testu przyrząd wyświetli tylko wartość stopnia naładowania SOC i wynik pomiaru rezystancji wewnętrznej. Nie oceni jednak stanu akumulatora, czyli nie wyświetli wartości parametru SOH. Gdy pojemność testowanego akumulatora będzie zbyt mała, tester wyświetli komunikat o tym informujący i z zapytaniem, czy testować akumulator nadal, czy też nie (patrz rysunek).
Jeśli zajdzie potrzeba sporządzenia wydruku z wynikami tego testu, wystarczy znowu nacisnąć przycisk „ENTER”, co też sugeruje porada wyświetlona w ostatnim wierszu ekranu. Zostaje wtedy automatycznie wysunięty przez szczelinę w obudowie testera pasek papieru zawierający wydruk raportu pomiarowego (test report) zawierającego wyniki testu, sugestię co do dalszego postępowania ze sprawdzonym akumulatorem (np. replace – wymienić na nowy) oraz datą i czasem wykonania testu. Wystarczy już tylko oderwać wysunięty pasek z raportem i wręczyć osobie, której akumulator się testowało.
Test układu ładowania
Funkcja ta ma na celu sprawdzenie układu ładowania akumulatora, w tym alternatora i regulatora napięcia alternatora. Pomiar wykonuje się przy akumulatorze podłączonym do instalacji elektrycznej pojazdu i włączonym silniku. Warunkiem poprawności wykonania pomiaru jest też to, aby po włączeniu silnika, a przed rozpoczęciem pomiaru, utrzymywać prędkość obrotową silnika na poziomie 2000 obr./min. przez 15 sekund. Po zakończeniu testu na ekranie przyrządu zostają wyświetlone trzy napięcia: maksymalne, minimalne i średnie. Obok wartości zmierzonych napięcia maksymalnego i minimalnego są wyświetlone wartości spełniające zadanie pomocnicze, tj. odpowiednio < 15,0 V i > 13,3 V. Zadaniem wskazań pomocniczych jest przypomnienie operatorowi testera, że napięcie ładowania powinno mieścić się w zakresie od 13,3 do 15 V. Napięcie ładowania większe od 15 V sygnalizuje stan przeładowywania akumulatora, czego źródłem może być uszkodzony regulator napięcia akumulatora. Z kolei napięcie mniejsze od 13,3 V wskazuje na akumulator niedoładowywany z powodu wadliwych połączeń z akumulatorem i masą oraz uszkodzenia alternatora.
Test układu rozruchowego
Zadaniem tego testu jest sprawdzenie rozrusznika. Procedura pomiarowa wymaga wyłączenia silnika przed pomiarem i odłączenia wyposażenia elektrycznego pojazdu, a następnie podłączenia testera do zacisków akumulatora i dopiero wtedy uruchomienia silnika. Tester mierzy i zapisuje w wewnętrznej pamięci napięcie bieżące (w stanie postoju, przy włączonym silniku) i napięcie w stanie rozruchu. Po zakończeniu testu na ekranie zostają wyświetlone oba te napięcia oraz wskazanie informujące operatora, że napięcie w stanie rozruchu pojazdu powinno być większe od 8 V, czyli wskazanie Vmin > 8 V. Gdy napięcie w stanie rozruchu oznaczone na ekranie niezbyt precyzyjnie terminem „starting time” jest większe od 8,0 V, oznacza to, rozrusznik pojazdu jest sprawny. W przeciwnym wypadku (napięcie < 8,0 V) należy sprawdzić nie tylko rozrusznik, ale też akumulator i okablowanie. Napięcie w stanie rozruchu jest zapisywane w pamięci testera jako napięcie minimalne i jest w niej zatrzymywane po zakończeniu testu. Stąd też przed ponowieniem testu należy je skasować.
Sprawdzenie maksymalnego prądu obciążenia
W trybie tym tester sprawdza, jak akumulator radzi sobie w stanie maksymalnego obciążenia. Stąd też, aby go przeprowadzić poprawnie, trzeba na czas testu włączyć wszystkie odbiorniki elektryczne, takie jak: światła, ogrzewanie tylnej szyby, ogrzewanie wnętrza pojazdu, wentylator i inne. Tester podłącza się po włączeniu silnika, a następnie włącza się obciążenie i zwiększa prędkość obrotową silnika, utrzymując ją na poziomie 2000 obr./min. przez 15 sekund. Po zakończeniu testu przyrząd wyświetla napięcie bieżące (napięcie po zakończeniu testu), napięcie przy pełnym obciążeniu (w trakcie testu) oznaczone terminem „full open” oraz komunikat pomocniczy Vmin > 12,8 V informujący operatora, że napięcie przy pełnym obciążeniu powinno być większe od 12,8 V. Wartość minimalna napięcia jest w trakcie testu zapisywana w wewnętrznej pamięci testera, stąd podobnie jak w przypadku testu układu rozruchowego trzeba przed ponowieniem testu ją skasować. Gdy napięcie „full open” jest mniejsze od 12,8 V, należy sprawdzić stan akumulatora, okablowania i alternatora. Sprawdzić należy m.in., czy w instalacji elektrycznej pojazdu nie ma zwarć oraz czy nie występuje poślizg paska klinowego.
Zakres napięć zasilania i temperatur pracy
MST-8000 nie ma własnego źródła zasilania. Jest zasilany napięciem sprawdzanego akumulatora. Pracuje poprawnie w zakresie napięć stałych od 9 do 18 V. Na uwagę zasługuje dość szeroki zakres temperatur pracy rozciągający się od -18 do 50°C, dzięki czemu tester nadaje się doskonale do pracy w terenie, w szerokim zakresie temperatur otoczenia.
Wymiary, masa, wyposażenie
Tester MST-8000 ma wymiary 220 x 97 x 31 mm i masę ok. 400 g. Jest dostarczany w sztywnym neseserze z tworzywa. Producent załącza też dwie rolki z papierem termicznym, przy czym jedna z nich jest już fabrycznie zainstalowana w drukarce testera. Tester w neseserze i z wymienionymi rolkami papieru ma masę ok. 1200 g. W komplecie są też dwie instrukcje obsługi, w tym polskie tłumaczenie. Aktualna cena testera MST-8000 wynosi 1224 zł (z podatkiem VAT 23%).
mgr inż. Leszek Halicki
Labimed Electronics Sp. z o.o.
Komentarze (0)