Prawo

Projektowana ustawa ma charakter deregulacyjny. Wprowadza zmiany w przepisach wielu ustaw, mające na celu wprowadzenie instytucji milczącego załatwienia sprawy. Obywatele i przedsiębiorcy nie będą musieli czekać na formalne rozstrzygnięcie, jeżeli organ nie podejmie decyzji w określonym terminie.

Do konsultacji publicznych trafił projekt zmian w prawie, których celem jest ułatwienie załatwiania spraw w urzędach. Przewiduje on szersze stosowanie tzw. milczącego załatwienia sprawy, czyli sytuacji, w której brak odpowiedzi urzędu w wyznaczonym czasie będzie traktowany jako zgoda na wniosek złożony przez obywatela lub przedsiębiorcę. W celu zapewnienia odpowiedniego przygotowania się organizacyjnego przez organy administracji (konieczność zmian sposobu organizacji wykonywania zadań, dostosowania narzędzi służących ich wykonywaniu, w tym stosowanych systemów teleinformatycznych), jak również zapoznania się z projektowanymi regulacjami przez społeczeństwo przewiduje się, że ustawa wejdzie w życie pierwszego dnia miesiąca następującego po upływie 6 miesięcy od dnia ogłoszenia.

Co się zmieni, jeśli projekt ustawy wejdzie w życie? Projektowana ustawa ma charakter deregulacyjny. Wprowadza ona zmiany w przepisach wielu ustaw, mające na celu wprowadzenie instytucji milczącego załatwienia sprawy, które to zmiany są wynikiem realizacji postulatów inicjatywy przedsiębiorców SprawdzaMY, działającej w celu przygotowania i zaproponowania pakietu rozwiązań w zakresie deregulacji i ułatwień obrotu gospodarczego.

Obecnie, zgodnie z art. 122a ust. 1 ustawy z dnia 14 czerwca 1960 – Kodeks postępowania administracyjnego (Dz. U. z 2024 r. poz. 572, z późn. zm.) (Kpa), tzw. „milczące załatwienie sprawy” ma zastosowanie w przypadku wyraźnie wskazanym ustawie, a w ust. 2 tego przepisu precyzuje się, że sprawę uznaje się za załatwioną milcząco w sposób w całości uwzględniający żądanie strony, jeżeli w terminie miesiąca od dnia doręczenia żądania strony właściwemu organowi administracji publicznej albo innym terminie określonym w przepisie szczególnym organ ten: nie wyda decyzji lub postanowienia kończącego postępowanie w sprawie (milczące zakończenie postępowania) albo nie wniesie sprzeciwu w drodze decyzji (milcząca zgoda). Milczące załatwienie sprawy stosuje się więc w sytuacjach wyraźnie określonych w przepisach szczególnych, a tych jest stosunkowo niewiele. Proponowana regulacja ma zatem wprowadzić regulacje zwiększające liczbę przypadków, w których przepisy szczególne będą przewidywać możliwość załatwienia sprawy administracyjnej w sposób milczący (z zastosowaniem instytucji z art. 122a Kpa).

Wprowadzenie instytucji milczącego załatwienia sprawy w szerszym zakresie sprawi, że decyzje będą podejmowane szybciej, a obywatele i przedsiębiorcy nie będą musieli czekać na formalne rozstrzygnięcie, jeżeli organ nie podejmie decyzji w określonym terminie. Zyskają jasność co do maksymalnego czasu trwania procedury, co pozwoli im skuteczniej planować swoje działania i inwestycje, a zatem prowadzić będzie do zwiększenia poziomu pewności prawnej i przewidywalności dla obywateli i przedsiębiorców.

Sprawy załatwione w trybie milczącym

jak czytamy w zakładce nt. prac legislacyjnych i programowych Rady Ministrów, projekt ustawy zakłada zmniejszenie obciążenia administracji przez wdrożenie w większej liczbie przypadków instytucji milczącego załatwienia sprawy pozwoli organom skoncentrować się na innych sprawach wymagających zaangażowania urzędów oraz ich aktywnego działania.
Jednocześnie jednak projektowana ustawa nie wyłącza aktywnego działania administracji również w sprawach, w których wprowadza się tryb milczącej zgody. Rolą administracji nadal będzie sprawdzanie i weryfikowanie zaistnienia przesłanek formalnych i merytorycznych warunkujących możliwość załatwienia danej sprawy. Natomiast w przypadku gdy nie zaistnieją braki formalne ani przesłanki negatywne wykluczające możliwość pozytywnego załatwienia danej sprawy, zbędne będzie tylko wydawanie formalnego rozstrzygnięcia przez organ.