Klimatyzacja

Zanim klient wejdzie do serwisu, należy sprawdzić, na ile warsztat jest przygotowany do napraw układu klimatyzacji oraz czy mechanicy mają odpowiednie doświadczenie, przeszkolenie i są wyposażeni w niezbędne narzędzia.

Każdy mechanik powinien posiadać podstawową wiedzę na temat funkcjonowania systemów klimatyzacji i procesów termodynamicznych oraz być w stanie poprawnie analizować poziomy ciśnienia w układzie. W celu przeprowadzenia efektywnej naprawy istotne jest posiadanie odpowiednich schematów i znajomość zasad funkcjonowania czujników, a także innych elementów układu.
Drugim ważnym krokiem jest sprawdzenie, czy narzędzia niezbędne do naprawy są sprawne. Urządzenia takie jak identyfikator czynnika chłodniczego, elektroniczny wykrywacz nieszczelności i termometr na podczerwień – by zapewnić ich prawidłowe funkcjonowanie – powinny być sprawdzone i używane zgodnie z zaleceniami producenta. Okresowy przegląd pozwoli zachować ich przydatność na dłużej.
Stacja do odzyskiwania, regeneracji i napełniania czynnikiem chłodniczym jest jednym z ważniejszych narzędzi w trakcie wykonywanej obsługi i naprawy. Maszyna ta wymaga corocznego przeglądu, każdorazowo przed rozpoczęciem sezonu.
Większość olejów i płynów do układów klimatyzacji ma swój termin przydatności. Korzystanie z czegokolwiek, co utraciło ważność, może spowodować poważne uszkodzenia naprawianego właśnie układu. Kolejnym przydatnym krokiem jest również sprawdzenie o-ringów. Nie mają one wiecznej trwałości. Trzeba odpowiedzieć sobie na pytanie, kiedy ostatnio kupowaliśmy oleje, płyny i zestawy o-ringów – być może są już nieprzydatne. To pozwoli uniknąć niepotrzebnego powrotu samochodu do warsztatu i uchronić przed niepotrzebnymi reklamacjami i niezadowoleniem klienta. Ponadto nowoczesne koła pasowe sprężarek wymagają specjalnych narzędzi – zwykłe klucze nasadowe nie zdają już egzaminu. Warto sprawdzić, czy posiadamy narzędzia do demontażu sprzęgieł.

Jest kilka typowych grup błędów i uszkodzeń dla układów klimatyzacji w pojazdach:
- spadek lub utrata ciśnienia czynnika roboczego,
- usterki obwodu elektrycznego sterowania sprzęgłem sprężarki,
- zaburzenia przepływu czynnika chłodzącego w układzie (np. uszkodzony albo zablokowany zawór rozprężny, zatkany filtr osuszacza),
- usterka sprężarki.

W przypadku wystąpienia wycieku w układzie należy wykryć nieszczelność i ją usunąć (np. wymieniając skraplacz). Błędy elektroniczne w większości przypadków są spowodowane przerwami w połączeniach lub pochodzą z uszkodzeń niektórych elementów, np. czujnika ciśnienia. O ile uszkodzone przewody można lutować, to uszkodzone części elektryczne najczęściej trzeba wymienić na nowe.
W razie zaburzeń przepływu czynnika chłodniczego w obiegu trzeba odblokować układ, wymieniając filtr osuszacza lub zawór rozprężny. Czasami występuje konieczność dokonania przepłukania całego układu. Pamiętajmy też, że uszkodzona sprężarka musi być zastąpiona nową, regenerowaną w profesjonalny sposób.
Po demontażu jakichkolwiek połączeń układu w trakcie ponownego montażu elementów należy wymienić uszczelki na nowe. W większości przypadków są to uszczelki typu o-ring. Na przykład firma Delphi posiada w swojej ofercie pojedyncze uszczelki, jak również całe zestawy. Bardzo pomocne jest posiadanie na bieżąco kilku podstawowych zestawów. W ten sposób można zaoszczędzić na czasie naprawy i uniknąć ewentualnych przestojów spowodowanych oczekiwaniem na dostawę tej małej, ale jakże znaczącej części.
Kolejną zasadą jest obowiązkowa wymiana filtra osuszacza każdorazowo w przypadku otwarcia układu na działanie powietrza atmosferycznego. Używany filtr osuszacza po kontakcie z wilgotnym powietrzem może już nie działać prawidłowo. Jako ogólne zalecenie sugerujemy wymianę go co dwa lata – nawet bez występowania wycieków czy otwarcia układu. Elementy te są zaprojektowane zgodnie ze specyfikacją części fabrycznych OE i zapewniają lepszą separację cieczy i pary, podczas gdy osuszacz na molekularnym sicie skutecznie kontroluje wilgoć i chroni cały układ przed korozją. Wyróżnia je również lekka, aluminiowa konstrukcja i skalibrowany powrót oleju w rurze wylotowej dla poprawy efektu smarowania.
Trzecią zasadą jest konieczność przepłukania instalacji w przypadku wymiany sprężarki po jej awarii (zatarciu). Małe, metalowe cząstki nieusunięte z układu szybko spowodują uszkodzenie nowej sprężarki. W tym przypadku powinno się również wymienić filtr osuszacza.

10 istotnych punktów podczas wymiany sprężarki
1. Upewnienie się, że układ klimatyzacji nie jest zanieczyszczony – zalecamy przeprowadzenie płukania układu klimatyzacji w obiegu zamkniętym. Jeśli do płukania został użyty środek chemiczny, należy całkowicie pozbyć się go z systemu.
- Brak stosowania dodatków (np. uszczelniaczy) w układzie A/C. Dopuszczalne jest zastosowanie barwnika do wykrywania nieszczelności w odpowiedniej ilości.
- Stosowanie jedynie oleju mineralnego do smarowania uszczelnień (systemy z R12, R134a).
2. Stosowanie odpowiedniego rodzaju oleju do sprężarek w ilości i o lepkości zalecanej przez jej producenta.
3. Montaż sitka w układzie ssawnym – zabezpieczenie systemu przed zanieczyszczeniami mogącymi uszkodzić nową sprężarkę.
4. Kompletne opróżnienie i potem napełnienie systemu – nowoczesne systemy klimatyzacji powinny być napełniane czynnikiem chłodzącym z zachowaniem tolerancji ± 5 g.
5. Sprawdzenie szczelności systemu – wymiana sprężarki może nie zlikwidować problemu nieszczelności, która doprowadziła do uszkodzenia poprzedniej sprężarki.
6. Sprawdzenie poprawności działania układu sterującego pracą sprężarki. Jego niewłaściwa praca może doprowadzić do ponownego uszkodzenia podzespołu.
7. Sprawdzenie działania pozostałych elementów systemu według zaleceń producenta. Nie tylko sprężarka ma wpływ na poprawne działanie klimatyzacji.
- Wymiana filtra osuszacza, akumulatora.
- W systemach z dyszą dławiącą wymiana dyszy dławiącej. W systemach z zaworem rozprężnym oczyszczenie wlotu do zaworu rozprężnego lub nawet wymiana zaworu.
8. Przed montażem warto obrócić kołem pasowym sprężarki przynajmniej 4 razy. Jeśli zajdzie taka potrzeba, czynność tę należy wykonać z użyciem odpowiedniego narzędzia.
9. W przypadku silnego zatarcia sprężarki należy wymienić elementy także niemożliwe do przepłukania, jak skraplacze z równoległym przepływem i przewody giętkie z tłumikiem przepływu.
10. Sprawdzić napięcie w cewce, szczególnie jeśli w poprzedniej sprężarce doszło do uszkodzenia sprzęgła.