Codzienna eksploatacja samochodu nasuwa wiele pytań, w tym te dotyczące oleju silnikowego. Dlaczego zmienia kolor, czy powinien się pienić, jak długo można go przechowywać oraz czy można mieszać oleje o różnej lepkości? Odpowiedzi na nie mogą okazać się kluczowe dla prawidłowej konserwacji pojazdu i jego żywotności.
W publikowanym artykule odpowiadamy na najczęstsze pytania na temat oleju silnikowego – od jego właściwości po rekomendacje dotyczące wymiany i doboru odpowiedniego produktu.
Dlaczego olej ciemnieje?
Świeży olej ma zazwyczaj kolor słomkowy albo bursztynowy i zachowuje go przez pewien czas użytkowania silnika – w przypadku samochodów z silnikami benzynowymi lub zasilanych LPG. W przypadku silników wysokoprężnych przybiera ciemniejszą barwę już po kilkunastu lub kilkudziesięciu przejechanych kilometrach. Ciemnienie jest częścią naturalnego procesu eksploatacji oleju i nie zawsze oznacza, że stracił swoje właściwości smarujące czy ochronne.
Podczas pracy silnika olej regularnie wystawiany jest na działanie wysokich temperatur, przekraczających 100°C, co prowadzi do zmian w jego właściwościach fizykochemicznych, w rezultacie staje się podatniejszy na utlenianie i inne reakcje chemiczne. Zmieniają się jego skład i struktura, więc przybiera ciemniejszą barwę. To proces naturalny, który niekoniecznie oznacza, że środek smarny utracił swoje właściwości. Wręcz przeciwnie, może to świadczyć o tym, że prawidłowo wypełnia swoją funkcję, neutralizując szkodliwe kwasy i inne produkty spalania, które w przeciwnym razie mogłyby uszkodzić silnik.
Inną przyczyną zmiany barwy oleju silnikowego jest absorpcja zanieczyszczeń i sadzy. Dodawane do niego detergenty minimalizują tworzenie się zanieczyszczeń, które powstają naturalnie na skutek pracy silnika oraz zapobiegają przyklejaniu się złogów do metalowych powierzchni jednostki napędowej. Z kolei dyspergatory sprawiają, że cząsteczki brudu unoszą się w oleju, a dzięki temu nie uszkadzają elementów silnika. W wyniku absorpcji są one zawieszone w oleju, przez co zmienia barwę.
W silnikach Diesla czarny olej może pojawić się stosunkowo szybko, bowiem w tych jednostkach napędowych proces spalania paliwa nie jest tak efektywny jak w silnikach benzynowych. Zmiana barwy w tym przypadku jest wynikiem samooczyszczenia silnika i świadczy o skuteczności oleju.
Dlaczego olej się pieni?
Dobrej jakości olej nie powinien się pienić. Dopuszczalne jest pojawienie się niewielkiej ilości piany, powstającej w wyniku mieszania oleju (zawierającego detergenty) z powietrzem. Pienienie, po pierwsze, pogarsza smarowanie, powoduje również wypływanie oleju przez odpowietrzniki. W rezultacie część ucieka, więc ilość środka smarnego zmniejsza się. Aby zapobiec temu procesowi, stosuje się dodatki antypienne. Są to najczęściej silikony, które odpowiadają za lepsze wypieranie powietrza i zapobiegają tworzeniu się piany.
Czy olej ma termin przydatności?
Na termin przydatności oleju podczas przechowywania w opakowaniu mają wpływ czynniki zewnętrzne, takie jak wilgoć, woda, temperatura czy kurz. Zakładając, że byłby przechowywany w idealnych warunkach i mielibyśmy gwarancję, że nie dochodzi do rozszczelnienia opakowania ani jego degradacji, nie uległby przeterminowaniu. W związku z tym, że Orlen Oil nie ma wpływu na warunki, w jakich olej jest przechowywany, określa termin ważności na 60 miesięcy z zastrzeżeniem granicznych temperatur od -20°C do 40°C.
Po otwarciu i zalaniu oleju do silnika należy dokonywać wymiany zgodnie z zaleceniami producenta samochodu. Nawet jeżeli przewidywany przebieg kilometrowy nie został wykonany, należy go wymienić we wskazanym terminie, gdyż mógł być narażony na niekorzystne warunki przechowywania.
Czy można mieszać oleje o różnej lepkości?
Wielu producentów samochodów dopuszcza możliwość wyboru lepkości oleju przez użytkownika, ale zazwyczaj tylko wtedy, gdy te o różnych lepkościach spełniają wymagania tej samej, zalecanej do danego silnika specyfikacji jakościowej.
Orlen Oil niezmiennie rekomenduje dobór jakości i lepkości oleju do samochodów, zarówno w okresie gwarancyjnym, jak i pogwarancyjnym, w oparciu o informacje zawarte w instrukcjach obsługi pojazdów.
Zalecany jest dobór oleju do samochodu ze względu na odpowiedni kod specyfikacji producenta. Wymogi wybranych specyfikacji jakościowych często się pokrywają, toteż jakość dużej liczby olejów jest charakteryzowana przez więcej niż jedną specyfikację jakościową. Nie jest możliwe stworzenie jednego uniwersalnego oleju spełniającego wszystkie aktualne wymagania producentów.
Nieprawidłowo dobrany olej może spowodować zniszczenie silnika, a także większą jego eksploatację i wyższe koszty, jeżeli chodzi o ekonomię jazdy.
Co jaki czas wymieniać olej?
Interwał wymiany jest zależny od rekomendacji producenta silnika/pojazdu, jego stanu technicznego i kultury eksploatacji. Ten sam olej może być dopuszczony na istotnie różniące się interwały wymiany w zależności od marki samochodu.
Czym są olej typu long life?
Olej long life to wysokiej jakości, w pełni syntetyczny olej o zwiększonej odporności na starzenie w wysokich temperaturach. Jest on przygotowany technologicznie do dłuższych interwałów serwisowych. Standardowe interwały wymiany oleju rekomendowane przez producentów samochodów wynoszą 10 000-15 000 km lub co 12 miesięcy. Interwały wymiany olejów long life mogą wynosić nawet 30 000 km lub maksymalnie 24 miesięcy, w zależności od rekomendacji producenta samochodu. Rekomendacje te zależą od: silnika, stylu jazdy i terenu, po jakim poruszamy się najczęściej. Na żywotność oleju wpływają również wiek jednostki napędowej, a co za tym idzie – jej szczelność, obecność instalacji LPG i jakość powietrza.
Oleje long life nie nadają się do każdego samochodu. Producenci zastrzegają, w jakim modelu mogą być zastosowane. Czasami jest tak, że są zalecane do jednej wersji silnikowej, a do drugiej już nie. Przykładowo, olej spełniający aprobatę koncernu Volkswagen VW 504.00/507.00 oraz VW 508.00/509.00 nadaje się do stosowania w pojazdach z systemem Long Life (silniki benzynowe i wysokoprężne, w tym z filtrami cząstek stałych bez katalizatorów paliwowych), w samochodach koncernu VW, gdzie rekomendowana jest wskazana specyfikacja. Według producenta pojazdów oznacza to możliwość stosowania przebiegów pomiędzy wymianami typu long life, czyli 30 000 km lub 2 lata w normalnych warunkach eksploatacyjnych.
Grażyna Ciepiela-Składzień
Dział Strategii Produktów ORLEN OIL
Komentarze (0)