Paliwa i oleje

Kiedy wymienić olej w automatycznej skrzyni biegów?
Producenci skrzyń i specjalistyczne warsztaty zalecają serwis olejowy po pierwszych 60 tys. km, a następnie co 30-40 tys. Jednak wartości te są dość płynne, ponieważ wszystko zależy od stylu jazdy. Musimy pamiętać, że olej w skrzyni pracuje w temperaturach do +150°C, a chwilami może ona osiągać nawet 400°C. Automatyczne skrzynie nie lubią długotrwałej pracy w wysokich temperaturach – jeśli jeździmy bardzo dynamicznie, na wysokich obrotach, to zdecydowanie należy skrócić interwał serwisowy. Przy normalnej jeździe serwis co 60 tys. km będzie optymalnym rozwiązaniem. Jednak nie samym olejem skrzynia żyje – niezbędny jest też filtr.

Niełatwe zadania filtra płynu hydraulicznego
Podstawową funkcją filtrów w automatycznej skrzyni biegów jest zapewnienie odpowiedniej czystości oleju i całego układu hydraulicznego. Zmiana biegów w odpowiednim momencie, precyzyjne przełączanie poszczególnych biegów (solenoid!) zależą głównie od czystości oleju w układzie. Filtry ATF zapewniają czyste warunki pracy, usuwając z oleju ściery metali, cząstki mineralne, tworzywa sztuczne i kondensaty, a także separują wodę (woda w oleju jest w stanie zniszczyć skrzynię w ciągu 30-40 tys. km przebiegu), dzięki czemu utrzymują czystość w skrzyni. Dzięki filtrom tylko czysty olej trafia do smarowania części przekładni, a jego dopływ jest zachowany w każdych warunkach pracy – to podstawowy wymóg dla zapewnienia optymalnej pracy skrzyni biegów, szczególnie w czasach gdy okresy jego wymian ulegają wydłużeniu.

Przed filtrem skrzyni biegów postawiono niełatwe zadania: zakres temperatury pracy od -30°C do (chwilami) +400°C, wynikająca z prędkości obrotowych silnika i sprzęgła hydrokinetycznego bardzo częsta zmiana obciążenia (ciśnienia) czy konieczność utrzymania stałego, wymaganego ciśnienia za filtrem. Filtry muszą zapewnić niewielkie ciśnienie różnicowe, a ich medium filtracyjne nie może wejść w reakcję z syntetycznymi dodatkami znajdującymi się w oleju. Nowoczesne filtry do automatycznych skrzyń biegów składają się z włókniny o małych porach, w których zatrzymywane są cząsteczki brudu. Wbrew krążącym mitom same się nie oczyszczą i nie wypłuczą. Jeśli filtr ulegnie zapełnieniu, należy go wymienić, gdyż jego zatkanie powoduje ograniczenie przepływu oleju i obniżenie ciśnienia w elementach przeniesienia napędu.

Rodzaje i funkcje filtrów w automatycznej skrzyni biegów
W układzie obiegu oleju w automatycznej skrzyni biegów filtry zainstalowane są po stronie ssawnej i tłocznej.
Filtry oleju po stronie ssawnej zintegrowane są jako główne filtry przepływu przed pompą, często umiejscowione są bezpośrednio w misce oleju przekładniowego. Ze względu na niewielką dostępną przestrzeń montażową powinny one charakteryzować się niskim ciśnieniem różnicowym dopuszczalnym w trybie zasysania. Pomimo wydłużonego okresu eksploatacji ich zdolność do pochłaniania zanieczyszczeń jest ograniczona, szczególnie ze względu na rosnącą lepkość oleju w niskich temperaturach, dlatego należy pamiętać o ich serwisowaniu.
Dla osiągnięcia wysokich klas czystości oleju filtry instalowane są też dodatkowo po stronie tłocznej pompy olejowej. Muszą być one odporne na ciśnienie panujące w tej części układu smarowania. Ich zadaniem jest bezpośrednia ochrona siłownika hydraulicznego i oczyszczanie części strumienia oleju ATF z bardzo drobnych cząstek. Aby zachować wysoką efektywność filtracji, należy pamiętać o serwisowaniu także filtrów oleju po stronie tłocznej.

Konsekwencje jazdy z zapchanym filtrem
Zatkanie filtra powoduje ograniczenie przepływu oleju i obniżenie ciśnienia w elementach przeniesienia napędu. Pływające w oleju transmisyjnym zanieczyszczenia mogą powodować błędy w pracy skrzyni, w tym poślizgi, szarpanie przy zmianie biegów, metaliczne odgłosy i ewentualne przypalenie się przekładni. Natomiast całkowite zatrzymanie smarowania prowadzi do szybkiego „spalenia” biegu.

Dlaczego najtańszy filtr nie wystarczy?
Rosnące oczekiwania wobec nowoczesnych automatycznych skrzyń biegów wymagają używania w nich wysokowydajnych filtrów zapewniających dokładne oczyszczenie oleju. Filtry powinny charakteryzować się zwiększoną odpornością na naciski, odpowiednią lepkością w różnym zakresie temperatur, odpornością na pienienie i starzenie. Aby spełnić wszelkie założenia producenta pojazdu (czy skrzyni), powinny być też wykonane zgodnie ze wszystkimi parametrami produkcji OE.

Warto postawić na wysokiej jakości produkty, takie jak produkowane w jakości OE filtry Hengst. W zakresie filtracji oleju rozwiązania Hengst Filter zapewniają niskie ciśnienie różnicowe przy wysokiej skuteczności separacji cząstek. Materiały filtracyjne użyte do produkcji filtrów Hengst są precyzyjnie dobrane do danego typu skrzyni i rodzaju oleju, jaki powinien być w niej zastosowany. Dzięki temu masz pewność, że jakość filtra płynu hydraulicznego jest porównywalna z jakością oryginalnego wyposażenia zamontowanego w twoim samochodzie z automatyczną skrzynią biegów.