Osoby decydujące się na zakup pojazdu z instalacja gazową, obok oszczędności związanych z zasilaniem LPG, mają również zapewnioną standardową gwarancję na wszystkie podzespoły. Jest to związane z tym, że instalacje pojawiające się w pojazdach nowych określane są jako ,,fabryczne”, co w praktyce oznacza najczęściej wykonanie montażu instalacji w serwisie autoryzowanym lub też przez niezależny warsztat będący podwykonawcą dla danego serwisu. Klient znajduje się więc w korzystnej sytuacji, ponieważ wszelkie usługi serwisowe i obsługowe dotyczące instalacji LPG są realizowane przez serwis sprzedawcy.
Firma Auto-Gaz Centrum współpracuje od dłuższego czasu z kilkoma autoryzowanymi serwisami, takimi jak Renault, Peugeot czy Fiat. Instalacje montowane do tych marek przez warsztaty serwisowe AGC są dedykowane do konkretnych modeli, choć bazowe podzespoły pozostają te same. Na przykładzie samochodów marki Fiat widać tendencję związaną z określonym doborem silników przeznaczonych do zasilania paliwem gazowym. Są to jednostki napędowe, których konstrukcja od wielu lat doskonale sprawdza się przy zasilaniu LPG lub CNG, a rozwiązania techniczne dotyczące układu dolotu powietrza, budowy kolektora ssącego oraz układu zapłonowego sprzyjają podawaniu mieszanki gazowej. Często też standardowo kolektory dolotowe mają technologiczne modyfikacje umożliwiające łatwy montaż wtryskiwaczy gazowych.
Nowe jednostki napędowe Fiata to często konstrukcje z układem płynnej regulacji otwarcia zaworów ssących, czyli systemem Multi Air. Jest to nowe rozwiązanie wprowadzone przez Fiata, będące kontynuacją rozpowszechnionej w niektórych silnikach idei sterowania napełnieniem cylindrów. W tym przypadku również istotą tego rozwiązania jest otrzymanie lepszego rozkładu momentu obrotowego oraz podniesienie jago wartości.
Rozwiązanie takie jest wykorzystane w silniku o pojemności 900 cm3 zamontowanym w nowym modelu 500. Jest to jednostka napędowa wyposażona w turbosprężarkę, która pozwala na uzyskanie mocy 86 KM . Efekt połączenia tych dwóch rozwiązań to elastyczna i dynamiczna praca silnika przy niewielkim spalaniu.
Warto podkreślić, że rozwiązania techniczne dotyczące kontroli ilości powietrza w mieszance palnej są bardzo korzystne dla zasilania paliwem gazowym. W klasycznym zasilaniu benzyną proporcje w mieszance paliwowo-powietrznej określa współczynnik nadmiaru powietrza – AFR, który dla benzyny przyjmuje wartość 14,7. Dla mieszaniny propan-butan jest to 15,5, co w praktyce oznacza konieczność dostarczenia większej ilości powietrza w celu uzyskania optymalnych (porównywalnych z benzyną) osiągów silnika. Dlatego też tendencja dotycząca sterowania ilością powietrza stosowana w zasilaniu benzyną może być korzystna dla paliwa gazowego. Doładowanie powietrza powoduje lepsze napełnienie cylindrów oraz lepsze wymieszanie ładunku w komorze spalania, a w konsekwencji przy właściwym ustawieniu mieszanki LPG mamy możliwość uzyskania identycznych osiągów silnika zarówno na paliwie gazowym, jak i benzynie.
Przy omawianiu praktycznych aspektów takich rozwiązań posłużymy się przykładem zasilania paliwem LPG we wspomnianym silniku turbodoładowanym, dwucylindrowym Fiata 500 z zamontowaną instalacją gazową ZENIT PRO OBD.
Jest to nowa jednostka napędowa powstała przy udziale firmy FPT, w której zastosowano układ zmiennego sterowania zaworami ssącymi Twin Air. Rozwiązanie to skutkuje wyeliminowaniem roli przepustnicy w procesie dawkowania powietrza. Na biegu jałowym ciśnienie bezwzględne w kolektorze ssącym wynosi ok. 0,84 bara, a podczas pracy sprężarki rośnie do wartości 1,4 bara.
W kolektorze ssącym mamy przygotowane technologicznie miejsca do zamontowania wtryskiwaczy, niestety, przeznaczonych do paliwa CNG. Dlatego też przy zasilaniu LPG należy po demontażu kolektora wykonać wprowadzenie dysz w końcowym odcinku kanału dolotowego.
Kompletacja instalacji zamontowanej do omawianego silnika to reduktor Vito, sterownik ZENIT PRO OBD oraz wtryskiwacze Hana 2000 green.
W przypadku silnika z systemem Multi Air możliwość zebrania mapy jest bardzo ograniczona. Chociaż różnice ciśnienia w kolektorze ssącym wynoszą do 1,5 bara, to spowodowane są one przede wszystkim pracą turbosprężarki, a ta ma zmienną charakterystykę. Oznacza to w praktyce, że ciśnienie nie zmienia się liniowo w funkcji otwarcia czasów wtryskiwaczy benzynowych, a w konsekwencji mapy zebrane podczas testów drogowych nie pozwalają na dokładne dopasowanie modelu – mnożnika. Należy odnieść się do korekt krótko- i długoterminowych, wprowadzanych przez sterownik benzynowy oraz oprzeć się na adaptacjach realizowanych przez moduł OBD sterownika ZENIT PRO OBD. Układ ten przeprowadza określone procedury w celu dopasowania mieszanki paliwowej do bieżących warunków jazdy.
Sterownik ZENIT dzięki nowoczesnemu procesorowi jest w stanie tworzyć jednocześnie kilka map. Bazową pozostaje zawsze mapa czasów wtrysku benzyny, na podstawie której ustawiany jest mnożnik (odniesienie dla otwarcia wtryskiwaczy gazowych). Na tej podstawie wprowadzane są wszystkie aktywne kompensacje (korekty). Następnie w przypadku bieżącej współpracy z układem OBD pojazdu tworzona jest mapa korekt krótkoterminowych realizowanych po stronie sterownika benzynowego. Użytkownik ma podgląd rzeczywistych wartości tych zmian, natomiast dla sterownika ZENIT PRO OBD służą one do obliczania wartości korekt gazowych. Na tej podstawie określany jest finalnie czas otwarcia wtryskiwacza gazowego, a wprowadzane poprawki zbierane są w kolejnej mapie. Tak zebrane charakterystyki wykorzystywane są do przeprowadzania wewnętrznej kontroli zabezpieczającej przed dublowaniem się korekt. Podczas pracy sterownika gazowego w trybie statycznym mamy dzięki temu możliwość korzystania z zebranych danych.
Podgląd korekt po stronie układu OBD jest bardzo skutecznym narzędziem przy dokładnym ustalaniu położenie mnożnika. Jeśli dysponujemy wtryskiwaczami o liniowej charakterystyce, takimi jak Hana, ustawienie i kalibracja sytemu odbywa się w sposób płynny i przewidywalny. W przypadku Fiata 500 korekty doliczane przez sterownik ZENIT PRO OBD na podstawie STFT oraz LTFT określone zostały na poziomie 5%. Aby utrzymać taki reżim mieszanki, zakres adaptacji czasów wtryskiwaczy gazowych realizowany jest w zakresie ± 25 %.
Warto zwrócić uwagę na bardzo pomocną funkcję, w którą wyposażony jest sterownik ZENIT PRO OBD, a mianowicie możliwość interpretowania niestandardowych korekt występujących w niektórych samochodach. Są to korekty tzw. ,,odwrócone”, co oznacza, że w momencie, gdy występuje mieszanka uboga, powoduje to ustalenie korekt na minus, a gdy występuje mieszanka bogata, efektem jest wystąpienie korekt na plus. Specyficzną korektę spotykamy często w pojazdach Fiata, gdzie korektory oscylują wokół wartości 100, zarówno na plus, jak i na minus.
Takie niestandardowe wartości w sterowniku ZENIT PRO OBD przeliczane są na typowe, dzięki czemu w menu użytkownika pojawiają się wskazania dla korekt normalnych: mieszanka uboga powoduje korekty na plus, a mieszanka bogata korekty na minus.
Auta nowe z innowacyjnymi rozwiązaniami technicznymi stanowią zawsze wyzwanie dla zasilania gazowego. Niespodzianki pojawiające się w takich sytuacjach mogą stanowić trudną do pokonania przeszkodę zarówno dla podzespołów mechanicznych, jak i dla sterownika. Istotą nowoczesnego montażu powinno być utrzymanie wysokiego standardu pracy silnika, wtedy auto z zamontowaną instalacją gazową zyskuje nową tożsamość.
Komentarze (0)