Układ hamulcowy

Spowolnienie i zatrzymanie pojazdu oraz pewność, że pozostawiony na parkingu samochód nie stoczy się samoistnie – to pierwsze i najważniejsze skojarzenia z układem hamulcowym. Aby mógł działać w 100% i zapewnić nam odpowiednie bezpieczeństwo na drodze, do jego naprawy powinniśmy podchodzić bardzo poważnie. Jakie zatem części wybrać, aby móc cieszyć się z jazdy?

Prace nad udoskonaleniem układu hamulcowego trwają bezustannie, szczególnie że to część samochodu, która każdego dnia odpowiada za nasze bezpieczeństwo podczas jazdy. Nie bez powodu więc wymagania wobec niego rosną – stąd coraz większe zastosowanie nowoczesnych technologii do wytwarzania klocków, tarczy czy zacisków.

Układ hamulcowy – to nie tylko klocki

Układ hamulcowy to pedał hamulca, którym kierowca oddziałuje na pompę hamulcową, a ta – w zależności od potrzeby – zwiększa odpowiednio ciśnienie w układzie hydraulicznym, dosuwając klocki hamulcowe do tarcz i w efekcie nasz pojazd zwalnia. Choć może to brzmieć skomplikowanie, to nic innego, jak zjawisko fizyczne, czyli zamiana energii kinetycznej rozpędzonego pojazdu w energię cieplną i jej rozproszenie. We współczesnych samochodach układ hamulcowy połączony jest z różnymi systemami, które oprócz bezpieczeństwa, znacznie ułatwiają kierowanie pojazdem.

Większość samochodów jeżdżących po naszych drogach wyposażona jest w ABS, czyli układ bezpośrednio sprzężony z układem hamulcowym. Pozwala to zachować kierowcy sterowność pojazdu nie doprowadzając do zablokowania kół. Tu warto podkreślić, że sam system ABS nie ma żadnego wpływu na skrócenie drogi hamowania, ale pozwala na ominięcie przeszkody w trakcie pełnej siły hamowania. Wsparciem dla kierowcy jest także system ESP wykorzystujący układ hamulcowy, który odpowiednio przyhamowując poszczególne koła potrafi wyprowadzić pojazd z poślizgu.

Części twojego bezpieczeństwa

Bezpieczeństwo w kontekście układu hamulcowego to przede wszystkim części, które wpływają na skuteczność hamowania. Ale nie wszystkie składowe – szczególnie gdy decydujemy się na części zamienne – będą na tyle solidne by móc powierzyć im swoje życie. Dlatego koniecznie jest zwrócenie uwagi na dane techniczne, normy bezpieczeństwa oraz wykonanie.

Zacznijmy od okładziny ciernej.
Odpowiedni produkt, to taki który przeszedł pozytywnie testy trwałości, a więc nie zużywa się zbyt szybko oraz wykazuje odpowiednio dużą siłę hamowania (współczynnik tarcia), którą zapewniają odpowiednie wymiary geometryczne i skład mieszanki. Okładzinę można modyfikować w momencie wytwarzania, a w niektórych stosuje się specjalne nacięcia. – Dzięki odpowiednim nacięciom gazy wytwarzane w trakcie hamowania są odprowadzane z pary ciernej. W przypadku okładziny ciernej bez odpowiednich rowków, zebrane gazy działają jak poduszka powietrzna, która uniemożliwia osiągnięcie odpowiedniego nacisku współpracujących elementów jednocześnie zmniejszając siłę hamowania – mówi Mateusz Bednarski, ekspert techniczny marki KAMOKA, która do produkcji swoich części samochodowych wprowadza innowacyjne technologie, zgodnie z normami producentów samochodów.

Kolejnym elementem są płytki nośne.
Warto wybrać taką markę, która gwarantuje odpowiednie zabezpieczenie antykorozyjne, dzięki któremu klocki bezproblemowo będą przemieszczać się w prowadnicach zacisków. Dalej mamy już tarcze hamulcowe, ale stając przed ich wyborem, trzeba pamiętać, aby zamiennik był zgodny z wymiarami fragmentu ciernego, a także pasujący do wymiarów montażowych piasty. Te wielkości odpowiadają nie tylko za dopasowanie do oryginalnych części samochodowych, lecz przede wszystkim – za bezpieczeństwo. Podobnie jak w przypadku klocków, tu również materiał z jakiego są wykonane ma znaczenie – musi być zgodny z wymaganiami producenta pojazdu. Najczęściej jest to żeliwo szare, które po przejściu procesu produkcję musi wykazywać jednorodność struktury – to dzięki niej mamy gwarancję, że tarcza w trakcie eksploatacji nie ulegnie odkształceniu czy pęknięciu.

Duże znaczenie dla jakości tarcz hamulcowych ma ich wykończenie. – Najkorzystniej wypada obróbka za pomocą szlifowania obu powierzchni ciernych w jednym momencie. Tak prowadzony szlif równoważy część, co niweluje drgania, a także wyrównuje powierzchnię zapewniając odpowiednią współpracę z klockiem hamulcowym – komentuje Mateusz Bednarski.

Warto zwrócić uwagę na to, czy tarcza posiada izolatory cieplne, czyli warstwy, które ograniczają przenoszenie energii cieplnej wytwarzanej na styku tarczy i klocka w trakcie hamowania.

W służbie komfortu

Bezpieczeństwo ponad wszystko – to zdecydowanie najważniejsza cecha układu hamulcowego. Ale nic nie jest bez wad i gdy z jednej strony jesteśmy wdzięczni za skuteczność i krótką drogę hamowania, z drugiej odczuwamy drgania, którym towarzyszą nieprzyjemne dźwięki oraz przede wszystkim nadmierne i niebezpieczne dla zdrowia pylenie.

Wśród użytkowników aut panuje przekonanie, że ten dyskomfort powodowany jest przez zły produkt, tymczasem nawet wysokiej jakości tarcze i klocki w efekcie zabrudzenia czy uszkodzenia będą wydawały nieprzyjemne dźwięki. Na ich stan wpływa także cały proces produkcji oraz magazynowanie, dlatego walka o komfort użytkownika zaczyna się już w trakcie prac projektowych nad częściami. Zanim partia trafi do produkcji na masową skalę powinna przejść szereg testów zarówno pod względem pylenia jak i rezonansu.