Układ hamulcowy

Sprawne funkcjonowanie układu hamulcowego jest kluczowe z punktu widzenia bezpieczeństwa jazdy. Jednym z jego elementów jest płyn hamulcowy, którego zadaniem jest przeniesienie na hamulce kół siły wytworzonej przez nacisk stopy kierowcy na pedał hamulca. Aby czynność ta zawsze była realizowana w odpowiedni sposób, płyn hamulcowy należy regularnie wymieniać podczas przeglądu. Co warto o nim wiedzieć i jak przeprowadzić tę wymianę poprawnie?

Płyn hamulcowy jest higroskopijny, to znaczy, że pochłania wilgoć z otoczenia. Maksymalne dopuszczalne stężenie wody w płynie – mierzone w zbiorniku wyrównawczym – nie może przekroczyć  3,0%. Należy wspomnieć, że w przewodach hamulcowych wody może być jeszcze więcej, dlatego nie warto odkładać wymiany płynu zbyt długo. Znajdująca się w nim woda obniża maksymalną temperaturę wrzenia płynu. Jest to niebezpieczne w sytuacji długotrwałego używania hamulca np. podczas zjazdu ze wzniesienia, gdy płyn osiąga wysoką temperaturę, wysokie stężenie wody może spowodować jego „zagotowanie”, a tym samym drastyczne zmniejszenie skuteczności działania układu hamulcowego. Z tego względu płyn ten, jak każda ciecz robocza, podlega okresowej wymianie.

Wymianę płynu hamulcowego powinno przeprowadzać się co dwa lata. W czasie realizacji tej czynności należy przestrzegać wytycznych producenta pojazdu, ponieważ występują różnice klas: DOT 3, 4, 5 i 5.1 różnią się przede wszystkim temperaturą wrzenia i lepkością. DOT 3, 4, 4LV i 5.1 produkowane są na bazie glikolu, DOT5 na bazie silikonu. Ten ostatni opracowany został głównie dla potrzeb militarnych, nie miesza się z wodą. Im wyższa klasa DOT, tym większa temperatura wrzenia suchego płynu, czyli nowego płynu, który nie zawiera wody i temperatura wrzenia mokrego, czyli takiego który zaabsorbował już pewną ilość wilgoci. Jakość płynu jest kluczowa dla sprawnego funkcjonowania układu hamulcowego. Z tego względu oferta Textar obejmuje  wymienione rodzaje płynów oprócz DOT 5. Produkty Textar w pełni odpowiadają standardom jakości oczekiwanej przez producentów układów hamulcowych – tłumaczy Wojciech Sokołowski, trener techniczny oddziału TMD Friction Services w Polsce.

O konieczności konserwacji układu, wynikającego np. z wysokiej zawartości wody w płynie, świadczy obniżona skuteczność hamowania. Stężenie wody można zweryfikować np. za pomocą refraktometru optycznego (glikometr), poprzez pobranie próbki płynu ze zbiornika wyrównawczego i określenie temperatury wrzenia. Możemy posłużyć się również specjalistycznym testerem, który kontroluje przewodnictwo elektryczne płynu – wzrasta ono wraz ze zwiększeniem ilości H2O. Płyn hamulcowy ma silne właściwości rozpuszczające, dlatego należy obchodzić się z nim ostrożnie. O czym zatem pamiętać, by wymienić go poprawnie i zgodnie z zasadami bezpieczeństwa?

Najlepszym sposobem wymiany płynu hamulcowego będzie zastosowanie urządzenia wytwarzającego podciśnienie. Zestaw potrzebny do tej czynności serwisowej składa się z pojemnika na zużyty płyn, którego przewód podłączamy do kompresora, gumowej rurki oraz zbiornika, którym uzupełniamy nowy płyn hamulcowy. Tak jak w przypadku manualnej wymiany płynu, na odpowietrznik zakładamy gumowy przewód połączony z pojemnikiem. Jeśli poziom cieczy w zbiorniczku przy pompie hamulcowej jest wystarczający, odkręcamy odpowietrznik i za pomocą podciśnienia, wysysamy stary płyn, który jest samoczynnie uzupełniany zachowując odpowiedni poziom w zbiorniczku wyrównawczym. Powtarzamy te czynności przy każdym kole do czasu, aż płyn pojawiający się w gumowej rurce będzie czysty i pozbawiony pęcherzyków powietrza. To znacznie efektywniejsza metoda niż manualna wymiana płynu, która wymaga pomocy drugiej osoby. W przypadku Textar urządzeniem, które do tego służy jest TEX1004 – radzi Wojciech Sokołowski.