Warto wiedzieć

Żeby współczesne haki holownicze były bezpieczne i proste w obsłudze, musiały stać się skomplikowanymi konstrukcjami, których budowa i montaż wymaga specjalistycznej wiedzy.

Z punktu widzenia kierowcy praktycznie każdy hak wygląda tak samo. Mechanik doskonale wie, że największe różnice kryją się w konstrukcji nośnej zaczepu, która jest przykręcona do elementów podwozia pojazdu i zwykle dobrze schowana pod zderzakiem. Warto wiedzieć, że nie ma czegoś takiego jak hak uniwersalny. Każdy projektuje się do konkretnego modelu samochodu, zgodnie z zaleceniami producenta pojazdu, który określa również wymiary punktów montażowych. Wyróżniamy zaczepy z kulami odkręcanymi na śruby oraz z kulami wypinanymi (szybkodemontowalnymi), gdzie montaż i demontaż odbywa się bez użycia narzędzi.
Dwa najpopularniejsze systemy kul wypinanych to wypinanie pionowe lub poziome. W systemach tych kula mocowana jest do gniazda za pomocą specjalnie zaprojektowanego sworznia ryglującego. Montaż polega na wsunięciu kuli do gniazda, po czym następuje automatyczne jej zatrzaśnięcie. Do demontażu kuli wystarczy obrócenie pokrętła tak, aby kula została odblokowana. Systemy tego typu wyposażone są w zabezpieczenie przed kradzieżą w postaci zamka z kluczykiem. Dodatkowo, w przypadku systemów pionowych, zaczep po wypięciu kuli jest niewidoczny i nie ma wpływu na wygląd samochodu.
Inne rozwiązanie to zaczepy chowane automatycznie. W tym przypadku kula schowana jest za zderzakiem, dzięki czemu hak jest zawsze łatwo dostępny. Zaczepy chowane występują w dwóch odmianach: chowane mechanicznie lub chowane elektrycznie. W pierwszym przypadku kula wysuwa się przed zderzak po zwolnieniu specjalnej dźwigni, następnie zatrzaskuje się ją ręcznie. W drugim przypadku, po naciśnięciu przycisku, kula wysuwa się lub chowa i blokuje automatycznie bez dodatkowej ingerencji użytkownika. Wraz z kulą automatycznie wysuwa się gniazdo elektryczne. Jest to najbardziej zaawansowany system stosowany w hakach holowniczych.
Trzeba pamiętać, że kula zaczepu podlega normalnemu zużyciu. I nie chodzi tu tylko o skutki ewentualnych wypadków czy stłuczek, w czasie których pogięta zostanie konstrukcja haka. Średnica kuli jest znormalizowana i wynosi od 49,61 do 50 mm. Starcie kuli poniżej dolnego wymiaru granicznego, tj. 49,61 mm, kwalifikuje ją do wymiany, gdyż może zaistnieć niebezpieczeństwo jej wypięcia z głowicy zaczepowej. Ponadto, haki posiadają uchwyt na linkę przyczepy, co stanowi dodatkowe zabezpieczenie w przypadku wypięcia kuli z głowicy.
Oczywiście zaczep to nie tylko konstrukcja nośna i kula, ale także wiązka elektryczna. Obecnie stosowane są wiązki 7- i 13-stykowe. W tym rozróżniamy:
- wiązki uniwersalne, stosowane zazwyczaj w starszych samochodach, których instalacja do poprawnego funkcjonowania nie wymaga stosowania dodatkowego modułu;
- wiązki uniwersalne z modułem elektronicznym, stosowane w samochodach, gdzie dodatkowe obciążenie oświetleniem przyczepy powoduje sygnalizację błędu przez komputer samochodu (świecąca się kontrolka błędu);
- wiązki przeznaczone do konkretnego modelu samochodu, które wyposażone są w oryginalne wtyczki i dopasowane długości przewodów, co ułatwia i skraca czas montażu. Ponadto, wiązki te współpracują z systemami bezpieczeństwa samochodu, np. T-ESP (stabilizacja toru jazdy samochodu z przyczepą).