Układ hamulcowy i zawieszenie

Amortyzatory to kluczowy element układu zawieszenia. Spełniają one wiele funkcji ważnych przede wszystkim ze względów bezpieczeństwa. Kiedy należy je wymienić i o czym nie możesz wtedy zapomnieć? Zachęcamy do lektury poradnika Adama Klimka z TEAM TOTAL. Przypominamy, że układ hamulcowy i zawieszenie to nasz temat miesiąca w styczniu.

Układ zawieszenia jest bardzo ważnym podsystemem każdego pojazdu. Nie tylko zapewnia komfortową i przyjemną jazdę w różnorodnych warunkach, ale co najistotniejsze, gwarantuje lepszą przyczepność auta do podłoża. To natomiast jest jednym z podstawowych wyznaczników bezpiecznej jazdy zarówno latem, jak i zimą.

Musisz przy tym pamiętać, że wskutek ciągłej eksploatacji, amortyzatory podlegają ogromnym obciążeniom. Każda dziura, wyrwa, krawężnik czy kamień to spore wyzwanie nawet dla elementów wysokiej jakości. Dlatego też zużycie amortyzatorów jest w każdym przypadku jedynie kwestią czasu, choć zakup podzespołów renomowanych marek oraz ostrożna jazda mogą nieco wydłużyć okres ich przydatności do użytku.

Kiedy wymienić amortyzatory?

Zwykle objawy wyeksploatowanych amortyzatorów łatwo zauważyć. W czasie jazdy z ich okolic mogą dobiegać niepokojące dźwięki, takie jak skrzypienie czy stukanie, znacznie wyraźniej odczuwalne będzie także pokonywanie wszelkich nierówności. Musisz pamiętać również o tym, że o złym stanie zawieszenia może świadczyć wydłużenie przeciętnej drogi hamowania czy słabsze utrzymanie toru jazdy przez auto przy pokonywaniu ostrych zakrętów.

Wiele wskazówek sugerujących wymianę amortyzatorów mechanik dostrzeże podczas rutynowej kontroli auta z perspektywy kanału warsztatowego lub po umieszczeniu pojazdu na podnośniku. Do newralgicznych usterek zalicza się m.in. wżery korozyjne na tłoczysku, różnego rodzaju wycieki oleju, zużycie tulei gumowo-metalowej, łożysk mocujących, odbojów lub osłon. Nawet jeżeli część z wymienionych usterek nie wpływa bezpośrednio na natychmiastową konieczność wymiany, to znacząco utrudnia prawidłową pracę amortyzatorów chociażby poprzez zwiększenie „dobijania” zawieszenia czy obniżenia siły tłumienia.

W zależności od wskazań producenta, zwykle wymianę amortyzatorów (jeżeli wcześniej nie zauważono objawów usterek) zaleca się co około 60 000 – 80 000 km. W żadnym wypadku nie jest to regułą i część ekspertów proponuje wykonanie specjalistycznej kontroli zawieszenia nawet co 50 000 km. Najczęściej w tym celu stosowana jest metoda EUSAMA lub BOGE, obie w precyzyjny sposób diagnozują aktualny stan amortyzatorów. Po otrzymaniu wyników warto udać się do specjalisty, który dokona analizy wyników, wykres bowiem swoim wyglądem zbliżony jest do EKG serca.

Jak wymieniać amortyzatory?

Przede wszystkim, nigdy nie rób tego samodzielnie – chyba, że jesteś doświadczonym mechanikiem. W przypadku większości aut demontaż amortyzatorów jest bardzo skomplikowaną procedurą i wymaga niemałej wiedzy oraz precyzji. Należy wymontować wiele części towarzyszących, a następnie wszystko złożyć w odpowiedniej kolejności. Niestety, w przypadku wymiany amortyzatorów jakiekolwiek błędy są nie do wybaczenia, z uwagi na obciążenia jakim podlegają. Na ewentualne konsekwencje nie trzeba będzie długo czekać.

Zakup nowych elementów wraz z robocizną z pewnością nie zamknie się w niewielkiej kwocie. Z pozoru mogłoby się wydawać, że dobrym rozwiązaniem byłaby wymiana jednego amortyzatora. Oszczędność tego rodzaju jest jednak jedynie pozorna i z pewnością bardzo krótkotrwała. W przypadku zawieszenia należy postępować dokładnie tak, jak z oponami – jeżeli decydujesz się na wymianę, to zawsze oba na jednej osi.

Tezę tę popiera to co najmniej kilka argumentów. Przede wszystkim, amortyzatory praktycznie zawsze zużywają się mniej więcej równomierne. Znaczy to tyle, że niemożliwe jest, aby jeden z nich był całkowicie zniszczony, a drugi prawie nienaruszony. Co więcej, po wymianie amortyzatora z tylko jednej strony znacznie zwiększa się ryzyko niepoprawnego funkcjonowania układu kierowniczego. Wysoka niestabilność jednej z osi może powodować chociażby nierówne zużycie opon oraz jednostronną utratę przyczepności.

Dla wygody i komfortu jazdy, a w szczególności dla bezpieczeństwa, oba amortyzatory powinny cechować się porównywalnymi siłami tłumienia. A to właśnie ten wskaźnik odpowiada za przenoszenie masy przy przechyłach bocznych i wzdłużnych podczas hamowania i pokonywania zakrętów.

I na koniec jeszcze jedno. Przy prędkości 80 km/h droga hamowania samochodu z dwoma nowymi amortyzatorami na tej samej osi wynosi mniej niż 40 m. W przypadku tylko jednego nowego elementu i drugiego używanego, odległość ta wzrośnie aż o około 6 m.

Źródło: TEAM TOTAL