Wymagania prawne
Analizator spalin, powszechnie używany w warsztatach, a niezbędny na stacjach kontroli pojazdów, jest urządzeniem, którego obrót i użytkowanie od roku 1994 podlega regulacjom prawnym. Niestety, nie wie o tym pewna część ich użytkowników, a większość nie domyśla się jak te przepisy są skomplikowane, gdyż użytkowane obecnie analizatory spalin mogą podlegać czterem różnym wymaganiom prawnym.
Nowością są analizatory w skrócie nazywane MID. W związku z wejściem w życie od dnia 30 października 2006 r. (teoretycznie) zapisów dyrektywy Parlamentu Europejskiego 22/2004/WE, potocznie zwanej MID, państwa członkowskie nie mają prawa regulować wprowadzania do obrotu między innymi analizatorów spalin samochodowych. Znika zatem w Polsce pojęcie zatwierdzenia typu wydawanego przez Główny Urząd Miar, jak również legalizacji pierwotnej. Jedynym dokumentem stanowiącym podstawę prawną do legalnego wprowadzenia do obrotu analizatora spalin jest poświadczenie (bądź zadeklarowanie) zgodności z ww. dyrektywą MID. W kolejnych wydaniach “Nowoczesnego Warsztatu” mam zamiar przybliżyć Państwu bliżej dyrektywę MID w odniesieniu do analizatorów spalin.
Dyrektywa MID została przeniesiona na krajowy system prawny rozporządzeniem Ministra Gospodarki z dnia 18 grudnia 2006 r. w sprawie zasadniczych wymagań dla przyrządów pomiarowych (D.U. 3/2007, poz. 23). Nie jesteśmy w stanie podać Państwu wykazu urządzeń spełniających te wymagania, gdyż nikt takiego rejestru nie prowadzi. W miarę pojawiania się takich urządzeń na rynku będą one prezentowane na stronach www.analizatory.info.
Tabela 1. Wykaz analizatorów z ważną decyzją ZT wydaną na podstawie Ustawy Prawo o Miarach z roku 2002.
Drugim wymaganiem regulującym obrót analizatorami spalin są dotychczasowe przepisy krajowe. Dyrektywa MID zakłada 10-letni okres przejściowy, w czasie którego można wprowadzać do obrotu analizatory spalin, które wcześniej uzyskały zatwierdzenie typu GUM. Warunkiem jest ich zgłoszenie przed sprzedażą przez producenta, importera bądź inny upoważniony przez producenta podmiot do legalizacji pierwotnej. Dotyczy to jednak tylko tych typów, które uzyskały zatwierdzenie do 29 października 2006 r. Nowych zatwierdzeń typu już się od tej daty nie wydaje. Wykaz wydanych (i ważnych) ZT znajduje się w tabeli nr 1 oraz w tabeli nr 2.
Tabela 2. Wykaz analizatorów z ważną decyzja ZT wydana na podstawie Ustawy Prawo o Miarach z roku 1993.
Osobną sprawą jest regulacja użytkowania przyrządów. Nie podlega ono przepisom unijnym i może być zarządzane dowolnie przez kraje członkowskie. W Polsce regulacja ta polega na obowiązkowej legalizacji ponownej urządzeń. W nie podpisanym jeszcze projekcie rozporządzenia regulującym kontrolę metrologiczną urządzeń wprowadzonych do obrotu na podstawie dyrektywy MID ustala się termin pierwszej legalizacji ponownej na 12 miesiąc użytkowania, następnie jak dotychczas w 6 miesiącu. Wobec braku opublikowania tego rozporządzenia, celowym wydaje się kierowanie tych urządzeń do legalizacji ponownej w 6 miesiącu od daty zakupu. Pozostałe analizatory spalin należy kierować do legalizacji ponownej w ostatnim miesiącu ważności poprzedniego świadectwa legalizacji (pierwotnej lub ponownej). Tutaj mamy trzy rodzaje wymagań, jakim te analizatory podlegają. Pierwsze, to przepisy ustawy Prawo o Miarach z roku 2001, na podstawie których zostało wydane 16 grudnia 2003 r. rozporządzenie Ministra Gospodarki, Pracy i Polityki Społecznej w sprawie wymagań metrologicznych, którym powinny odpowiadać analizatory spalin samochodowych (Dz. U. 7/2004). Mimo że są to przepisy już nieaktualne dla najnowszych analizatorów, to dla objętych nimi urządzeń są aktualne. Ma to takie znaczenie dla ich użytkowników, że ustawodawca nie określa daty końcowej okresu przejściowego, co za tym idzie daty końcowej ich użytkowania. Wykaz tych analizatorów znajduje się w tabeli nr 1.
Tabela 3. Wykaz wygasłych decyzji ZT wydanych na podstawie Ustawy Prawo o Miarach z roku 1993.
Wyżej wymieniona ustawa Prawo o Miarach zakładała możliwość użytkowania urządzeń niespełniających wprowadzonych nią wymagań przez okres 10 lat. Art. 27 Ustawy Prawo o Miarach z dnia 11 maja 2001 r. (Dz. U. nr 63, poz. 154) przewiduje, że takie urządzenia można zgłaszać do legalizacji ponownej do 31 grudnia 2012 r. W tej grupie znajdują się urządzenia, które były wprowadzane do obrotu na podstawie Zarządzenia Prezesa Głównego Urzędu Miar nr 65 z dnia 20 maja 1996 roku (Dziennik Urzędowy Miar i Probiernictwa nr 13, poz. 72) Dziennik ten został wydany na podstawie wcześniejszej ustawy Prawo o miarach z roku 1993. Główny Urząd Miar do tej pory nie określił czy będzie możliwość legalizacji wybranych modeli tych urządzeń (mogących spełnić wymagania ustawy z roku 2001) po 31grudnia 2012 r. Wykaz tych urządzeń znajduje się w tabelach nr 2 i 3, z tym, że urządzeń z tabeli nr 3 nie można już wprowadzać do obrotu (możliwy jest obrót wtórny). Wreszcie mamy kolejną grupę wymagań. Otóż, do końca roku 1993 Polska nie regulowała zarówno wprowadzania do obrotu, jak i użytkowania analizatorów spalin. Uznaje się zatem wszystkie urządzenia sprzedane na terenie RP przed tą datą za legalne. Zarządzenie Prezesa GUM z roku 1996 umożliwiało ich legalizację na podstawie uproszczonej procedury pomiarowej jako mierniki tlenku węgla. Nie określono przy tym daty końcowej obowiązywania tych przepisów przejściowych. Zatem możliwość ich zgłaszania do legalizacji ponownej ustaje również 31 grudnia 2012 r.
mgr Mariusz Nowicki Akredytowane Laboratorium Pomiarowe HAIK
Analizator spalin, powszechnie używany w warsztatach, a niezbędny na stacjach kontroli pojazdów, jest urządzeniem, którego obrót i użytkowanie od roku 1994 podlega regulacjom prawnym. Niestety, nie wie o tym pewna część ich użytkowników, a większość nie domyśla się jak te przepisy są skomplikowane, gdyż użytkowane obecnie analizatory spalin mogą podlegać czterem różnym wymaganiom prawnym.
Nowością są analizatory w skrócie nazywane MID. W związku z wejściem w życie od dnia 30 października 2006 r. (teoretycznie) zapisów dyrektywy Parlamentu Europejskiego 22/2004/WE, potocznie zwanej MID, państwa członkowskie nie mają prawa regulować wprowadzania do obrotu między innymi analizatorów spalin samochodowych. Znika zatem w Polsce pojęcie zatwierdzenia typu wydawanego przez Główny Urząd Miar, jak również legalizacji pierwotnej. Jedynym dokumentem stanowiącym podstawę prawną do legalnego wprowadzenia do obrotu analizatora spalin jest poświadczenie (bądź zadeklarowanie) zgodności z ww. dyrektywą MID. W kolejnych wydaniach “Nowoczesnego Warsztatu” mam zamiar przybliżyć Państwu bliżej dyrektywę MID w odniesieniu do analizatorów spalin.
Dyrektywa MID została przeniesiona na krajowy system prawny rozporządzeniem Ministra Gospodarki z dnia 18 grudnia 2006 r. w sprawie zasadniczych wymagań dla przyrządów pomiarowych (D.U. 3/2007, poz. 23). Nie jesteśmy w stanie podać Państwu wykazu urządzeń spełniających te wymagania, gdyż nikt takiego rejestru nie prowadzi. W miarę pojawiania się takich urządzeń na rynku będą one prezentowane na stronach www.analizatory.info.
Tabela 1. Wykaz analizatorów z ważną decyzją ZT wydaną na podstawie Ustawy Prawo o Miarach z roku 2002.
Drugim wymaganiem regulującym obrót analizatorami spalin są dotychczasowe przepisy krajowe. Dyrektywa MID zakłada 10-letni okres przejściowy, w czasie którego można wprowadzać do obrotu analizatory spalin, które wcześniej uzyskały zatwierdzenie typu GUM. Warunkiem jest ich zgłoszenie przed sprzedażą przez producenta, importera bądź inny upoważniony przez producenta podmiot do legalizacji pierwotnej. Dotyczy to jednak tylko tych typów, które uzyskały zatwierdzenie do 29 października 2006 r. Nowych zatwierdzeń typu już się od tej daty nie wydaje. Wykaz wydanych (i ważnych) ZT znajduje się w tabeli nr 1 oraz w tabeli nr 2.
Tabela 2. Wykaz analizatorów z ważną decyzja ZT wydana na podstawie Ustawy Prawo o Miarach z roku 1993.
Osobną sprawą jest regulacja użytkowania przyrządów. Nie podlega ono przepisom unijnym i może być zarządzane dowolnie przez kraje członkowskie. W Polsce regulacja ta polega na obowiązkowej legalizacji ponownej urządzeń. W nie podpisanym jeszcze projekcie rozporządzenia regulującym kontrolę metrologiczną urządzeń wprowadzonych do obrotu na podstawie dyrektywy MID ustala się termin pierwszej legalizacji ponownej na 12 miesiąc użytkowania, następnie jak dotychczas w 6 miesiącu. Wobec braku opublikowania tego rozporządzenia, celowym wydaje się kierowanie tych urządzeń do legalizacji ponownej w 6 miesiącu od daty zakupu. Pozostałe analizatory spalin należy kierować do legalizacji ponownej w ostatnim miesiącu ważności poprzedniego świadectwa legalizacji (pierwotnej lub ponownej). Tutaj mamy trzy rodzaje wymagań, jakim te analizatory podlegają. Pierwsze, to przepisy ustawy Prawo o Miarach z roku 2001, na podstawie których zostało wydane 16 grudnia 2003 r. rozporządzenie Ministra Gospodarki, Pracy i Polityki Społecznej w sprawie wymagań metrologicznych, którym powinny odpowiadać analizatory spalin samochodowych (Dz. U. 7/2004). Mimo że są to przepisy już nieaktualne dla najnowszych analizatorów, to dla objętych nimi urządzeń są aktualne. Ma to takie znaczenie dla ich użytkowników, że ustawodawca nie określa daty końcowej okresu przejściowego, co za tym idzie daty końcowej ich użytkowania. Wykaz tych analizatorów znajduje się w tabeli nr 1.
Tabela 3. Wykaz wygasłych decyzji ZT wydanych na podstawie Ustawy Prawo o Miarach z roku 1993.
Wyżej wymieniona ustawa Prawo o Miarach zakładała możliwość użytkowania urządzeń niespełniających wprowadzonych nią wymagań przez okres 10 lat. Art. 27 Ustawy Prawo o Miarach z dnia 11 maja 2001 r. (Dz. U. nr 63, poz. 154) przewiduje, że takie urządzenia można zgłaszać do legalizacji ponownej do 31 grudnia 2012 r. W tej grupie znajdują się urządzenia, które były wprowadzane do obrotu na podstawie Zarządzenia Prezesa Głównego Urzędu Miar nr 65 z dnia 20 maja 1996 roku (Dziennik Urzędowy Miar i Probiernictwa nr 13, poz. 72) Dziennik ten został wydany na podstawie wcześniejszej ustawy Prawo o miarach z roku 1993. Główny Urząd Miar do tej pory nie określił czy będzie możliwość legalizacji wybranych modeli tych urządzeń (mogących spełnić wymagania ustawy z roku 2001) po 31grudnia 2012 r. Wykaz tych urządzeń znajduje się w tabelach nr 2 i 3, z tym, że urządzeń z tabeli nr 3 nie można już wprowadzać do obrotu (możliwy jest obrót wtórny). Wreszcie mamy kolejną grupę wymagań. Otóż, do końca roku 1993 Polska nie regulowała zarówno wprowadzania do obrotu, jak i użytkowania analizatorów spalin. Uznaje się zatem wszystkie urządzenia sprzedane na terenie RP przed tą datą za legalne. Zarządzenie Prezesa GUM z roku 1996 umożliwiało ich legalizację na podstawie uproszczonej procedury pomiarowej jako mierniki tlenku węgla. Nie określono przy tym daty końcowej obowiązywania tych przepisów przejściowych. Zatem możliwość ich zgłaszania do legalizacji ponownej ustaje również 31 grudnia 2012 r.
mgr Mariusz Nowicki Akredytowane Laboratorium Pomiarowe HAIK
Komentarze (0)