Część IV: Linie diagnostyczne do samochodów ciężarowych
Samochody ciężarowe podobnie jak osobowe muszą być poddawane okresowym badaniom kontrolnym pod kątem sprawności technicznej. Ze względu na znacznie większe masy własne występujące w tej grupie pojazdów, właściwie przeprowadzona diagnostyka układów odpowiedzialnych za bezpieczeństwo, ma jeszcze większe znaczenie dla bezpieczeństwa ruchu drogowego niż w przypadku pojazdów osobowych.
Wprowadzone ustawowo wymagania w zakresie warunków badań technicznych pojazdów pod kątem bezpieczeństwa jazdy, spowodowały konieczność wyposażenia stanowisk diagnostycznych w określony sprzęt kontrolno-pomiarowy. Zgodnie z wymaganiami, stanowisko do badań samochodów ciężarowych musi umożliwiać wykonanie oceny:
- ustawienia kół jezdnych,
- rozkładu nacisku na osie i koła,
- wartości i rozkładu sił hamowania, skuteczności hamowania, stabilności siły hamowania kół, oporu toczenia,
- wartości ciśnień roboczych i szczelności w układach pneumatycznych i hydraulicznych,
- pomiaru czasu reakcji hamulców,
- stanu luzów w zawieszeniu i układzie kierowniczym,
- poprawności działania tachografu,
- pomiaru zadymienia spalin w silnikach z zapłonem samoczynnym,
- pomiaru światłości i ustawienia świateł drogowych i mijania.
W celu przeprowadzenia wymienionych czynności kontrolnych niezbędne jest skorzystanie z następujących stanowisk:
- stanowiska płytowego do pomiaru poślizgu bocznego kół jezdnych,
- stanowiska rolkowego do badania hamulców,
- stanowiska do wymuszania szarpnięć kołami jezdnymi pojazdu,
- stanowiska rolkowego do badania tachografu,
- dymomierza wraz z miernikiem prędkości obrotowej silnika,
- stanowiska do sprawdzania świateł.
Wszystkie niezbędne urządzenia mogą być powiązane w jedną całość i przybrać postać zintegrowanej linii diagnostycznej grupującej kilka stanowisk kontrolnych. Modułowo wykonana linia diagnostyczna jest rozwiązaniem bardziej ergonomicznym ponieważ zajmuje mniej miejsca, niż w przypadku niezależnych stanowisk kontrolno-pomiarowych. Stanowiska kontrolne rozmieszcza się wzdłuż kanału, a urządzenia do diagnozowania układów podwozia zagłębia się w posadzce.
Dobrym rozwiązaniem zintegrowanej linii diagnostycznej jest skomputeryzowana linia diagnostyczna do badania pojazdów o dopuszczalnej masie całkowitej do i powyżej 3,5 t, której producentem jest firma UNIMETAL Sp. z o.o. ze Złotowa.
Uniwersalna linia diagnostyczna UNILINE- 5000 umożliwia wykonywanie:
- oceny wstępnej ustawienia kół jezdnych pojazdu,
- pomiaru nacisków na osie i koła,
- oceny wartości ciśnień zasilających i sterujących oraz szczelności w powietrznych układach hamulcowych,
- oceny wartości i rozdziału sił hamowania, skuteczności hamowania, wahania siły hamowania i oporu toczenia kół,
- oceny stanu luzów sworzni i połączeń kulistych w układach zawieszenia i kierowniczym.
W skład linii wchodzi:
- centralna jednostka sterująca CJS (komputer, monitor kolorowy 17”, drukarka atramentowa, pilot zdalnego sterowania, szafka przyłączeniowa). Program komputerowy CJS realizuje następujące funkcje: steruje pracą urządzeń wchodzących w skład linii, przetwarza sygnały z elektronicznych układów pomiarowych, umożliwia wizualizację prowadzonych badań pojazdu, dokonuje oceny stanu pojazdu. Procedura pomiarowa może być realizowana w trybie automatycznym lub ręcznym. Po zakończeniu pomiaru wyświetlany i drukowany jest wspólny raport. Do zdalnego sterowania urządzeniami wykorzystano transmisje radiową. Struktura systemu pomiarowego umożliwia jego rozszerzanie (tworzenie dokumentów związanych z badaniem pojazdu);
- tester płytowy UNC-6A do wstępnej oceny ustawienia kół jezdnych – składa się z zespołu najazdowego (płyta kompensacyjna, płyta najazdowa) oraz kasety pomiarowej. Sprawdzenie ustawienia kół wykonuje się w warunkach dynamicznych. Informacje o ustawieniu kół uzyskuje się na podstawie pomiarów przemieszczenia płyty pomiarowej w kierunku prostopadłym do ruchu pojazdu. Wynik pomiaru (wskaźnik ustawienia kół) pokazywany jest na tablicy świetlnej kasety pomiarowej i na ekranie monitora
wraz z odpowiednią interpretacją. Rozpoczęcie i zakończenie cyklu pomiarowego realizowane jest automatycznie;
- urządzenie do kontroli amortyzatorów TUZ-1 w pojazdach o dopuszczalnej masie całkowitej do 3,5 t przystosowane do przejazdu pojazdów o masie powyżej 3,5 t;
- stanowisko rolkowe RHE-30/6S do badania hamulców (z układem wagowym, dociążaczem osi pojazdu, czujnikami do pomiaru ciśnienia, miernikiem nacisku na pedał hamulca, rolkami wolnobieżnymi). W celu uzyskania uniwersalności zastosowano dwa zakresy pomiarowe sił hamujących (0-6 i 0-30kN) oraz dwa zakresy prędkości obwodowych rolek napędowych (2,54 i 5,08 km/h);
- urządzenie do wymuszania szarpnięć kołami jezdnymi SZ-15M (z napędem hydraulicznym). Służy do wymuszania szarpnięć kołami jezdnymi w celu określenia metodą organoleptyczną luzów w elementach zawieszenia i układu kierowniczego. Składa się z dwóch płyt najazdowych (szaraków), zasilacza hydraulicznego z rozdzielaczami, szafki sterowniczej i halogenowej lampy sterującej. W celu zapewnienia uniwersalności stanowiska zastosowano dwa zakresy skoku płyt najazdowych (30 i 50 mm).
mgr Andrzej Kowalewski
Samochody ciężarowe podobnie jak osobowe muszą być poddawane okresowym badaniom kontrolnym pod kątem sprawności technicznej. Ze względu na znacznie większe masy własne występujące w tej grupie pojazdów, właściwie przeprowadzona diagnostyka układów odpowiedzialnych za bezpieczeństwo, ma jeszcze większe znaczenie dla bezpieczeństwa ruchu drogowego niż w przypadku pojazdów osobowych.
Wprowadzone ustawowo wymagania w zakresie warunków badań technicznych pojazdów pod kątem bezpieczeństwa jazdy, spowodowały konieczność wyposażenia stanowisk diagnostycznych w określony sprzęt kontrolno-pomiarowy. Zgodnie z wymaganiami, stanowisko do badań samochodów ciężarowych musi umożliwiać wykonanie oceny:
- ustawienia kół jezdnych,
- rozkładu nacisku na osie i koła,
- wartości i rozkładu sił hamowania, skuteczności hamowania, stabilności siły hamowania kół, oporu toczenia,
- wartości ciśnień roboczych i szczelności w układach pneumatycznych i hydraulicznych,
- pomiaru czasu reakcji hamulców,
- stanu luzów w zawieszeniu i układzie kierowniczym,
- poprawności działania tachografu,
- pomiaru zadymienia spalin w silnikach z zapłonem samoczynnym,
- pomiaru światłości i ustawienia świateł drogowych i mijania.
W celu przeprowadzenia wymienionych czynności kontrolnych niezbędne jest skorzystanie z następujących stanowisk:
- stanowiska płytowego do pomiaru poślizgu bocznego kół jezdnych,
- stanowiska rolkowego do badania hamulców,
- stanowiska do wymuszania szarpnięć kołami jezdnymi pojazdu,
- stanowiska rolkowego do badania tachografu,
- dymomierza wraz z miernikiem prędkości obrotowej silnika,
- stanowiska do sprawdzania świateł.
Wszystkie niezbędne urządzenia mogą być powiązane w jedną całość i przybrać postać zintegrowanej linii diagnostycznej grupującej kilka stanowisk kontrolnych. Modułowo wykonana linia diagnostyczna jest rozwiązaniem bardziej ergonomicznym ponieważ zajmuje mniej miejsca, niż w przypadku niezależnych stanowisk kontrolno-pomiarowych. Stanowiska kontrolne rozmieszcza się wzdłuż kanału, a urządzenia do diagnozowania układów podwozia zagłębia się w posadzce.
Dobrym rozwiązaniem zintegrowanej linii diagnostycznej jest skomputeryzowana linia diagnostyczna do badania pojazdów o dopuszczalnej masie całkowitej do i powyżej 3,5 t, której producentem jest firma UNIMETAL Sp. z o.o. ze Złotowa.
Uniwersalna linia diagnostyczna UNILINE- 5000 umożliwia wykonywanie:
- oceny wstępnej ustawienia kół jezdnych pojazdu,
- pomiaru nacisków na osie i koła,
- oceny wartości ciśnień zasilających i sterujących oraz szczelności w powietrznych układach hamulcowych,
- oceny wartości i rozdziału sił hamowania, skuteczności hamowania, wahania siły hamowania i oporu toczenia kół,
- oceny stanu luzów sworzni i połączeń kulistych w układach zawieszenia i kierowniczym.
W skład linii wchodzi:
- centralna jednostka sterująca CJS (komputer, monitor kolorowy 17”, drukarka atramentowa, pilot zdalnego sterowania, szafka przyłączeniowa). Program komputerowy CJS realizuje następujące funkcje: steruje pracą urządzeń wchodzących w skład linii, przetwarza sygnały z elektronicznych układów pomiarowych, umożliwia wizualizację prowadzonych badań pojazdu, dokonuje oceny stanu pojazdu. Procedura pomiarowa może być realizowana w trybie automatycznym lub ręcznym. Po zakończeniu pomiaru wyświetlany i drukowany jest wspólny raport. Do zdalnego sterowania urządzeniami wykorzystano transmisje radiową. Struktura systemu pomiarowego umożliwia jego rozszerzanie (tworzenie dokumentów związanych z badaniem pojazdu);
- tester płytowy UNC-6A do wstępnej oceny ustawienia kół jezdnych – składa się z zespołu najazdowego (płyta kompensacyjna, płyta najazdowa) oraz kasety pomiarowej. Sprawdzenie ustawienia kół wykonuje się w warunkach dynamicznych. Informacje o ustawieniu kół uzyskuje się na podstawie pomiarów przemieszczenia płyty pomiarowej w kierunku prostopadłym do ruchu pojazdu. Wynik pomiaru (wskaźnik ustawienia kół) pokazywany jest na tablicy świetlnej kasety pomiarowej i na ekranie monitora
wraz z odpowiednią interpretacją. Rozpoczęcie i zakończenie cyklu pomiarowego realizowane jest automatycznie;
- urządzenie do kontroli amortyzatorów TUZ-1 w pojazdach o dopuszczalnej masie całkowitej do 3,5 t przystosowane do przejazdu pojazdów o masie powyżej 3,5 t;
- stanowisko rolkowe RHE-30/6S do badania hamulców (z układem wagowym, dociążaczem osi pojazdu, czujnikami do pomiaru ciśnienia, miernikiem nacisku na pedał hamulca, rolkami wolnobieżnymi). W celu uzyskania uniwersalności zastosowano dwa zakresy pomiarowe sił hamujących (0-6 i 0-30kN) oraz dwa zakresy prędkości obwodowych rolek napędowych (2,54 i 5,08 km/h);
- urządzenie do wymuszania szarpnięć kołami jezdnymi SZ-15M (z napędem hydraulicznym). Służy do wymuszania szarpnięć kołami jezdnymi w celu określenia metodą organoleptyczną luzów w elementach zawieszenia i układu kierowniczego. Składa się z dwóch płyt najazdowych (szaraków), zasilacza hydraulicznego z rozdzielaczami, szafki sterowniczej i halogenowej lampy sterującej. W celu zapewnienia uniwersalności stanowiska zastosowano dwa zakresy skoku płyt najazdowych (30 i 50 mm).
mgr Andrzej Kowalewski
Komentarze (0)