Diagnostyka

Podczas próby oślepienia należy ustawić bęben w górnym położeniu i pokrętłem sprowadzić fotorezystor w skrajne lewe położenie, przeciwne ukośnej kresce, odpowiadające położeniu oczu kierowcy pojazdu nadjeżdżającego z przeciwka. Następnie przy włączonych światłach mijania uruchamia się pomiar i odczyt zmierzonych wartości. Dopuszczalne przepisami maksymalne natężenie nie może przekroczyć 1 lx. 

Komputerowy analizator świateł

Tradycyjne przyrządy diagnostyczne do kontroli ustawienia świateł pozwalają jedynie na ich ustawienie. Nie umożliwiają jednak w żaden sposób badania pod innym kątem (analizy wiązki świetlnej pod kątem jakościowym). Na rynku dostępne jest nowatorskie rozwiązanie – urządzenie diagnostyczne do kontroli świateł. Jest nim komputerowy analizator świateł opracowany przez Instytut Transportu Samochodowego. Gwarantuje on pomiar właściwości fotometrycznych i ustawienia wszystkich rodzajów reflektorów samochodowych (świateł mijania, drogowych, przeciwmgłowych oraz świateł do jazdy dziennej). Dzięki jego zastosowaniu przy badaniu świateł można uzyskać analizę całej wiązki świetlnej z uwzględnieniem wszystkich czynników: żarówki, reflektora i samego ustawienia.

Przyrząd tego typu pozwala na przedstawienie rozkładu wiązki światła za pomocą odpowiednich wykresów, dzięki czemu precyzja ustawienia świateł jest znacznie wyższa niż w przypadku zastosowania tradycyjnego przyrządu. 
Ponieważ ustawienie świateł mijania wymaga określenia położenia granicy światła i cienia, dokładność tego procesu zależy w ogromnej mierze od wyrazistości i rzeczywistego kształtu tej granicy. W przypadku tradycyjnych urządzeń linia ta jest zwykle rozmyta i nieregularna, w związku z czym dokładność ustawienia świateł jest uzależniona od prowadzonej przez obsługującego procedury odczytu i ustawienia. 

W przypadku analizatora świateł granica światła i cienia wyznaczana jest automatycznie z wykorzystaniem odpowiednich algorytmów obliczeniowych i układów mikroprocesorowych, dzięki temu w tego typu pomiarach wyeliminowany jest czynnik subiektywny, mający olbrzymi wpływ na jakość ustawienia świateł. Niezmiernie ważną funkcją tego przyrządu jest także możliwość automatycznego poziomowania, czyli czynności niezbędnej do wykonywania poprawnych pomiarów. 

Przy pomiarach z wykorzystaniem tradycyjnych przyrządów kontrolnych czynność ta jest bardzo czasochłonna, a ewentualne błędy przy jej wykonywaniu przekładają się natychmiast na jakość i dokładność ustawienia świateł. W analizatorze świateł wykorzystywany jest układ automatycznego poziomowania, gwarantujący właściwe położenie przyrządu, a tym samym wyjątkowo precyzyjny pomiar. Możliwe jest także wprowadzenie odchyłek dotyczących poziomu stanowiska kontrolnego, dzięki czemu przy obliczeniach prowadzonych przez przyrząd wprowadzane są odpowiednie poprawki przeliczeniowe. 

Do pozycjonowania urządzenia względem pojazdu analizator świateł wykorzystuje dwa laserowe celowniki. Bardzo precyzyjny pomiar i analiza rozkładu całej wiązki światła umożliwiają obiektywną ocenę konieczności wymiany samej żarówki lub całego reflektora w sytuacji nieprawidłowego oświetlenia drogi lub zbyt wysokiego poziomu olśnienia. Przy ocenie świateł mijania wykorzystywany jest pomiar ustawienia oraz wartości natężenia dla podstawowych punktów homologacyjnych, odpowiedzialnych za oświetlenie, czyli prawej krawędzi drogi w odległości 50 m i 75 m oraz punktu położenia oczu kierowcy nadjeżdżającego z przodu w odległości 50 m oraz całej strefy olśnienia.

Analizator świateł tego typu wykorzystuje odpowiedni algorytm przeliczeniowy, bazujący na najjaśniejszym obszarze wiązki, obejmującym wartości większe od 80% w stosunku do maksymalnej światłości.
Analizator świateł zapewnia bardzo dokładne ustawienie zwłaszcza w przypadku świateł przeciwmgłowych, których regulacja przy użyciu tradycyjnego przyrządu jest bardzo intuicyjna. Wykorzystuje on matematyczną aproksymację linii rozdzielającą jaśniejszą i ciemniejszą część. Analizator świateł gwarantuje pomiar natężenia oświetlenia, a także regulację tych świateł w taki sposób, aby górna część odpowiedzialna za olśnienie nie przekraczała dopuszczalnych przepisami poziomów rzeczywistego natężenia oświetlenia. Analizator zapewnia również precyzyjne ustawienie świateł dziennych (które powinno być symetryczne) oraz pomiar ich intensywności. 

Wszystkie wyniki pomiarów z użyciem analizatora świateł są zapisywane w pamięci urządzenia, dzięki czemu możliwy jest wydruk odpowiednich protokołów pomiarowych zawierających wykresy.

mgr Andrzej Kowalewski