W wielu sytuacjach skutki eksploatacyjnego zużycia tarczy hamulcowej (rowki i wgłębienia na powierzchni roboczej, jej utlenienie, różnice grubości, a także bicie osiowe) jeśli tylko pozwala na to aktualna jej grubość, usuwa się najczęściej przez przetoczenie. Ma to jednak sens tylko w sytuacji, kiedy koszt przetoczenia tarczy hamulcowej jest niewspółmiernie mały w stosunku do kosztu wymiany tarczy na nową. Przed podjęciem decyzji o ewentualnym przetoczeniu tarczy konieczne jest sprawdzenie jej grubości w różnych punktach. Zgodnie z wytycznymi większości producentów, dopuszczalne jest używanie w pojeździe tarcz, w których ubytek w grubości nie przekracza 10 proc. w stosunku do wartości nominalnej.
TDE-100 firmy Launch.
W przeszłości jedynym znanym i stosowanym w praktyce sposobem przetaczania tarcz hamulcowych było wykonywanie tej czynności na tokarce stołowej. Zabieg ten okazywał się skuteczny i usuwał niedomagania hamulców tarczowych, ale tylko na krótki czas. Spowodowane było to tym, że tarczę przetaczano na obcym zamocowaniu w stosunku do piasty koła, a w związku z tym przy występującym, nawet minimalnym, biciu piasty tarcza hamulcowa mimo przetoczenia i tak wykazywała się biciem osiowym.
<04ds.jpg>
Dlatego, aby zabieg przetaczania tarczy hamulcowej był skuteczny i całkowicie eliminował efekt bicia osiowego, wprowadzono na rynek urządzenia do przetaczania tarcz hamulcowych zamocowanych na piaście koła. Ta metoda regeneracji tarczy hamulcowej jest już wystarczająco skuteczna i dzięki jej stosowaniu uzyskuje się zadowalająco niskie wartości bicia tarczy.
Dodatkowym atutem przemawiającym za stosowaniem tej metody obróbki tarczy jest brak konieczności jej demontażu z piasty, co nierzadko wiąże się ze znacznym wydłużeniem czasu całej operacji, a tym samym zmniejszeniem zasadności i opłacalności samego zabiegu przetaczania tarczy. Ponadto przy zastosowaniu tej właśnie metody regeneracji tarczy znacznie wygodniejsze i prostsze jest przeprowadzanie procesu pomiarów bicia, które są wymagane zarówno przed przetoczeniem jak i po, tym bardziej, że należy je wykonywać właśnie na tarczy zamocowanej na piaście.
W ofercie rynkowej tego typu przyrządów do przetaczania tarcz hamulcowych dostępne są dwie różniące się między sobą wersje konstrukcyjne urządzeń:
- z mocowaniem całego zestawu na piaście koła,
- z zespołem skrawającym mocowanym w miejsce zdemontowanego zacisku hamulcowego i oddzielnym napędem.
W pierwszym przypadku mechanizm napędowy, jak i skrawający są integralnymi częściami zestawu tokarki. To właśnie gwarantuje, że mechanizm skrawający utrzymuje położenie prostopadłe do osi obrotów silnika. Poprzez sztywne połączenie piasty koła z tokarką uzyskuje się stosunkowo małe drgania, dzięki czemu hałas powstający w trakcie przetaczania jest znacznie zredukowany i wpływa to korzystnie na uzyskanie bardzo gładkiej powierzchni obróbki. Ponadto mocowanie zestawu dokonywane jest przy użyciu przystawki umożliwiającej kompensację bicia piasty i tarczy. W związku z tym łatwo i szybko można zmierzyć:
- bicie powierzchni roboczej,
- bicie promieniowe tarczy,
- bicie piasty.
Parametry te można zmierzyć zarówno przed, jak i po procesie bez zdejmowania urządzenia.
W drugim przypadku tarcza i narzędzie skrawające mają osobny napęd. W tym rozwiązaniu konstrukcyjnym nie jest potrzebna kompensacja bicia, ponieważ mechanizm skrawający przykręca się do otworów mocowania jarzma zacisku hamulcowego (zakładając przy tym, że punkty mocowania są zawsze prostopadłe do osi obrotów tarczy).
<03ds.jpg>
Element toczący i napędzający urządzenia mogą być rozdzielone do transportu. Przyrząd łatwo się instaluje i ustawia. Urządzenie umożliwia przetoczenie tarczy hamulcowej w krótkim czasie, tanio i z dużą precyzją. Urządzenie umożliwia przetaczanie tarcz hamulcowych samochodów osobowych i dostawczych o maksymalnej grubości do 40 mm. W wyposażeniu znajduje się zestaw śrub umożliwiających mocowanie przyrządu do większości typów pojazdów. Odpowiednie adaptery, jak również właściwy ich kształt gwarantują łatwe i dokładne centrowanie urządzenia w stosunku do obrabianej tarczy. Precyzyjne zamontowanie noży skrawających z użyciem śrub mikrometrycznych gwarantuje obróbkę z dokładnością do 10 mikronów. Przy użyciu tego typu urządzenia istnieje możliwość obróbki do i od środka piasty. Jest to możliwe dzięki zastosowaniu trójkątnych noży o dodatnim kącie skrawania. Płynna regulacja prędkości posuwu, jak również możliwość zmiany kierunku skrawania zapewniają dużą dokładność obróbki. Urządzenie ma również możliwość sterowania przesuwem zarówno ręczne, jak i automatyczne, co zapewnia znaczne przyspieszenie całego procesu obróbki. Ponadto napęd tarczy jest umieszczony na specjalnym statywie, co daje możliwość stosowania urządzenia przy pojeździe umieszczonym całkowicie na podnośniku stacjonarnym, jak również i przy częściowym uniesieniu pojazdu przy zastosowaniu podnośnika podręcznego lub przejezdnego.
<02ds.jpg>
Mocowanie elementu napędzającego na piaście koła.
<01ds.jpg>
Mocowanie elementu toczącego w miejscu zdemontowanego zacisku hamulcowego.
Przy znacznym koszcie nowych tarcz hamulcowych stosowanie tego typu urządzenia jest z ekonomicznego punktu widzenia bardziej uzasadnione niż wymiana tarczy na nową. Jak pokazuje praktyka warsztatowa, tego typu urządzenie powinien mieć każdy warsztat obsługowy, a zwłaszcza specjalizujący się w obsłudze i naprawach układów hamulcowych.
mgr Andrzej Kowalewski
Komentarze (0)