w podnośnikach samochodowych
Pod samochodem umocowanym na podnośniku pracuje człowiek. Jednym z kryteriów wyboru modelu podnośnika powinno być bezpieczeństwo. Decyzja o wyborze producenta podnośnika może być niełatwa, tym bardziej, że w ostatnich dwóch latach przybyło kilkanaście marek dalekowschodnich, kuszących niską ceną.
Na bezpieczeństwo pracy pod podnośnikiem wpływ ma szereg czynników, które właściciel warsztatu samochodowego musi znać:
- obliczenie konstrukcji z odpowiednimi współczynnikami bezpieczeństwa;
- wykonanie podnośnika z dobrej jakości (bez wad) materiału z prawidłowo wykonanymi połączeniami części, w tym spawami,
- prawidłowa instalacja podnośnika na fundamencie zgodnym z wymaganiami,
- okresowa konserwacja,
- okresowa kontrola i weryfikacja elementów nośnych i zabezpieczeń.
Fot. 1. Układ nośny podnośnika WERTHER 255; 1-nakrętka główna; 2-nakrętka bezpieczeństwa.
Urzędowe zobowiązanie do wykonania dwóch ostatnich czynności w czasie eksploatacji najprawdopodobniej przyczyniło się do zmniejszenia wartości strat powstałych, gdy z podnośnika spada samochód i zmniejszyło też liczbę wypadków. Zawsze jednak istnieje ryzyko błędnego zadziałania podnośnika lub uszkodzenia elementu nośnego. Ryzyko to mają za zadanie zmniejszać różnego rodzaju zabezpieczenia. Od wielu dziesięcioleci zarówno w Europie, jak i Ameryce dobrą opinią cieszą się podnośniki konstruowane i produkowane przez firmę WERTHER. Ilość zabezpieczeń w tych podnośnikach spełnia zawsze najostrzejsze wymagania i normy.
Fot. 2. Kontrola zużycia nakrętki przez pomiar odległości.
Jako zabezpieczające stosuje się następujące mechanizmy:
1) rygle mechaniczne samoczynnie blokujące się,
2) podwójne elementy nośne,
3) elektryczne czujniki położenia elementów mechanicznych połączone z układami blokującymi,
4) zabezpieczenia układów hydraulicznych przed gwałtowną utratą ciśnienia,
5) osłony nóg,
6) sygnalizacja niebezpiecznych faz opuszczania i ponoszenia,
7) blokada elementów podporowych (blokada ramion podnośników dwukolumnowych).
Fot. 3. Kolumna podnośnika WERTHER MM25 z elementami ryglowania mechanicznego.
Nakrętka bezpieczeństwa
W podnośniku elektromechanicznym elementy nośne, jakimi jest para nakrętka nośna i śruba, ulegają zużyciu. Nakrętka, zazwyczaj wykonana z materiału szybciej zużywającego się, posiada wewnętrznie nacięty gwint, niewidoczny z zewnątrz. Zużycie i zerwanie gwintu jest uszkodzeniem charakterystycznym dla starszych modeli podnośników dwu- i czterokolumnowych. Obecnie stosuje się dodatkową, mniejszą nakrętkę bezpieczeństwa umieszczoną pod nakrętką główną, czyli gdyby nastąpiło zerwanie gwintu nakrętki nośnej, konstrukcja oparta zostanie na drugiej nakrętce. Nakrętka bezpieczeństwa normalnie nie jest obciążana i nie zużywa się. Podnośniki WERTHER dodatkowo posiadają zainstalowany elektryczny układ pomiaru odległości nakrętek. Zużycie ponadnormatywne nakrętki skutkuje wyłączeniem podnośnika i koniecznością wezwania serwisu
Fot. 4. Zapadnia mechaniczna w hydraulicznym podnośniku nożycowym WERTHER 401M.
Rygle mechaniczne
We wszystkich rozwiązaniach konstrukcyjnych, gdzie wykorzystywany jest napęd elektrohydrauliczny, stosowane są zapadnie mechaniczne. Blokują one działanie struktury ruchomej podnośnika zazwyczaj samoczynnie pod wpływem siły grawitacji lub siły sprężyny. Zwolnienie blokady następuje przy włączeniu przez użytkownika funkcji zmiany wysokości samochodu. W podnośnikach wyprodukowanych przez firmę WERTHER pozycja pracy zawsze ustalana jest przez rygle mechaniczne w celu odciążenia układu hydraulicznego, co przedłuża również trwałość
Rys. 1. Mechanizm zapadkowy podnośnika WERTHER 225i. Rygiel 2 przeznaczony jest do blokowania struktury ruchomej względem listwy z nacięciami 1, ruch w kierunku listwy 1 jest samoczynny w wyniku zastosowania sprężyny 4, cięgno 3 połączone jest z elektromagnesem odciągającym rygiel. Oczujnikowanie podnośnika, jak i brak zasilania mogą spowodować brak zasilania elektromagnesu 4 i samoczynne zablokowanie podnośnika.
Zabezpieczenie układu hydraulicznego
W czasie eksploatacji podnośnika hydraulicznego istnieje niebezpieczeństwo nagłego rozszczelnienia układu podnoszącego w wyniku np. przetarcia, przecięcia elastycznego przewodu. Siłowniki robocze na ten wypadek są zabezpieczone przez zawory dławiące wypływ oleju hydraulicznego. Zawory włączają działanie po stwierdzeniu gwałtownego wzrostu prędkości wypływu oleju z siłownika i zapobiegają nagłemu obniżeniu samochodu. Spadek ciśnienia uruchamia układ zapadki mechanicznej i zatrzymuje podniesiony samochód.
Rys. 2. Elementy składowe automatycznej blokady ramienia w podnośniku WERTHER.
Zabezpieczenie podpór pojazdu
Szczególnie istotne jest to dla konstrukcji podnośników dwukolumnowych. Po uniesieniu ramion podnośnika – powinny zostać one automatycznie i sztywno zablokowane. Mechanizmy blokujące dobrej jakości łatwo rozpoznamy, gdyż luz mierzony na talerzykach podporowych nie będzie większy niż 50 mm. Gdy luz przekracza 100-150 mm można uważać, że takiego zabezpieczenia podnośnik praktycznie nie posiada. Niejednokrotnie w celu dopasowania podnośnika do nietypowego pojazdu mechanik przedłuża fabryczne podstawki przy pomocy np. drewnianych klocków. Istotne dla bezpieczeństwa jest możliwość dokupienia fabrycznych przedłużeń podstawek. Szybkie i wygodne jest stosowanie rozwiązania o nazwie Click System.
Fot. 5 Nożycowy podnośnik pomocniczy firmy WERTHER; żaluzja ochronna uniemożliwia włożenie rąk operatora w elementy podporowe.
Inne cechy, takie jak osłony nóg, sygnalizacja dźwiękowa niebezpiecznych faz działania podnośnika znacznie zmniejszają ryzyko wypadku. Przy zakupie nowego podnośnika warto się zapoznać ze stosowanymi zabezpieczeniami, ponieważ konstrukcje podnośników są dość różne. Możliwe jest przykładowo takie rozwiązanie: aby zwolnić rygle mechaniczne podnośnika, należy wejść pod podniesiony samochód i ręcznie je przestawiać – jak widzimy w tym wypadku musimy “nadstawiać głowę” za taki wynalazek.
Fot. 6. Czujnik napięcia liny nośnej w podnośniku hydraulicznym.
Fot. 7. CLICK SYSTEM firmy WERTHER zapewniający szybką i płynną zmianę wysokości podpory.
dr inż. Marek Jankowski
Komentarze (0)